(Vietnamese) Các thủ đoạn lừa đảo thường gặp - phòng tránh và xử lý (Update 23/8/2021)

Hướng dẫn cách nhận biết và phòng tránh một số thủ đoạn lừa đảo thường gặp từ cổ chí kim.
Gộp Guide Phần 1 + 2 để tiện theo dõi.

Lời nói đầu

Định để cái này làm tổng kết cơ mà tôi quyết định cho nó lên đầu vì nó là cái tóm lược quan trọng. Nhìn chung thì các thủ đoạn scam thì vô biên, thiên biến vạn hóa nhưng cách phòng tránh chung nhất vẫn là:

- Nước ngoài add: IGNORE/ BLOCK ngay lập tức. Khỏi lý do lý trấu. Mọi người có kêu là chảnh chó, tự kỷ cũng được. Nhưng tôi có thể khẳng định trong số 100 thằng lạ mặt tự nhiên đùng đùng add thì cả 100 đều là bot scam. Gặp thể loại này lập tức ignore hoặc block, đừng tốn công add hay nói chuyện, thậm chí đừng vào profile của nó luôn. Ông nào rảnh thích add để troll nó thì tùy. Nhắc lại: IGNORE IGNORE IGNORE BLOCK.

- Trade với VN: ADD STEAM VÀ NÓI CHUYỆN, GIAO DỊCH QUA STEAM. Đừng vì tiếc 1 vài phút mà giao dịch trên fb. Đương nhiên, add steam không giúp các ông tránh được scam nhưng ít ra nó cũng làm giảm khả năng bị scam đi khá nhiều rồi.

Dạng 1: Mời người thứ 3 vào trade

Trước tiên cần phải khẳng định ngay đây là trò scam không hề mới mà đã có cách đây nhiều năm. Tuy nhiên, thời gian gần đây nó phổ biến trở lại bởi với sự xuất hiện của steam mobile thì trò scam bằng virus, link độc,…đã không còn hiệu quả như trước.

1/ Thủ đoạn:
Bọn scammer sau khi add và nói chuyện với bạn, lúc chuẩn bị trade chúng nó yêu cầu cho người thứ 3 tham gia vào trade, thường là các kiểu sau:
- Nhờ midman người nước ngoài, chúng nó sẽ kêu mm là người của valve hoặc admin trang bet nào đó nghe có vẻ to tát lắm (éo hiểu trade item-item thì mm để làm cái éo gì).
- Tôi muốn check xem item của bạn có phải hàng sạch không, bạn hãy trade item đó sang acc abc xyz để check.
- Bạn hãy mời 1 người bạn của bạn tham gia trade cùng, bạn trade item cho bạn của bạn rồi tôi sẽ trade với người đó.
Tất cả những “người thứ 3” trên đều là nick clone của thằng scammer. Kể cả trường hợp bạn nhờ 1 người bạn thì thằng scammer nó cũng sẽ fake acc, giả làm bạn của bạn (đừng thắc mắc tại sao acc giả không kết bạn mà vẫn invite trade được). Và đương nhiên, khi bạn trade item sang acc giả đó, thằng scammer sẽ cuỗm luôn item của bạn.

2/ Cách phòng tránh:
Khi trade với người nước ngoài, hạn chế tối đa việc add steam và nói chuyện với chúng nó, tốt nhất là chỉ vứt link offer, bảo nó muốn trade thế nào thì tự đi mà gửi offer. Trường hợp mà add và nói chuyện, mà thấy nó yêu cầu bất kỳ ai khác tham gia vào trade thì 100% là nó scam, cứ thẳng tay block + report đỡ phải nói nhiều.
Ngoài ra có 1 cách để biết được 1 acc là bạn của mình thật hay giả, đó là add nickname. Bạn vào mục friends ở góc dưới bên phải giao diện steam, ở bên cạnh tên của người bạn có 1 dấu mũi tên, ấn vào và chọn add a nickname. Nếu nick khác giả làm người bạn này thì sẽ không có nick name đó.

Add nickname cho bạn bè để tránh đối tượng lừa đảo đóng giả làm bạn của bạn

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Trường hợp này khả năng cao là bạn sẽ mất đồ. Bởi bây giờ Valve tuyên bố không trả lại item bị scam nữa, nhất là giờ có trade hold, steam mobile thế này thì cơ hội lấy lại gần như bằng không. Nếu item giá trị không quá cao (<100$) thì mình khuyên là đành bỏ. Nếu item giá trị cao thì bạn có thể viết ticket trình bày với steam support (cách viết ticket thì mình không rành lắm, các bạn có thể tham khảo các guide về vấn đề này của người khác), thông thường là vẫn sẽ không được đâu, tuy nhiên biết đâu bạn đẹp trai và 1 ngày đẹp trời support nó lại giải quyết cho bạn.

Dạng 2: Gửi link bẩn, virus, mã độc,…

Scam dạng này thì có vô số kiểu. Từ cùi bắp như lập web giả dụ bạn đăng nhập vào cho đến tinh vi như cài spyware điều khiển luôn máy tính của bạn. Tuy nhiên, hiện nay, với sự xuất hiện của trade hold và steam mobile thì hình thức scam này đã trở nên kém hiệu quả và không còn được sử dụng nhiều.

1/ Thủ đoạn:
Có vô số kiểu đưa link bẩn, virus. Có thể kể ra 1 số kiểu tiêu biểu như sau:
- Bạn của tôi muốn trade với bạn, đây là steam của người đó bạn hãy add đi (đưa link web giả steam, nếu bạn đăng nhập vào web này thì bọn scammer sẽ biết mail và pass steam của bạn).
- Tôi muốn trade với bạn, đây là link ảnh tôi chụp cái trade/ item muốn trade (nó sẽ đưa 1 cái link, đuôi là định dạng ảnh đàng hoàng, nhưng thực ra là virus, nếu bấm vào bạn sẽ mất nick ngay lập tức).
- Mời bạn vào team đánh cùng, nếu bạn đồng ý, chúng nó sẽ gửi cho bạn 1 cái link bảo là phần mềm chat voice để giao tiếp với team trong khi đánh (tất nhiên là link virus, bấm vào bạn cũng sẽ mất luôn nick). Chú ý, nhiều ông thấy nó gửi link những soft rất legit như teamspeak, discord,...nên hồn nhiên và vô tư bấm vào. Soft thì legit, nhưng bọn scammer sẽ dùng bot gửi tin nhắn dẫn sang down ở web khác, và bạn down về là ăn loz.
- Nhờ bạn vote cho team của nó (kiểu này giờ nhiều vl luôn)
- Click vô link sẽ có free wallet, free game, free item,…. (nhẹ thì sau vài click nó sẽ bảo bạn down 1 cái gì đó về, nặng thì bấm vào bay luôn nick).
Giờ Steam bảo mật hơn xưa nên thường nó sẽ dụ bạn đăng nhập vào 1 web fake nào đó để lấy thông tin rồi yêu cầu hủy steam guard của bạn. Sau khi lỡ đăng nhập vào link bẩn bạn sẽ thấy có tin nhắn là 1 steam code gửi về điện thoại, bạn tưởng nhầm đấy là code để đăng nhập nhưng thực chất đấy chính là code hủy steam guard của bạn. Bạn nhập vào là ăn loz luôn.

2/ Cách phòng tránh:
Tuyệt đối không bấm vào bất kỳ cái link nào được gửi đến steam của bạn. Kể cả bạn bè quen biết thân thiết gửi cũng không được bấm, vì rất có thể bạn của bạn cũng đã mất nick rồi và người đang gửi link thông qua nick bạn của bạn là thằng scammer.
Éo tin vào bất kể cái gì free cả (trừ 1 số ít các web cho code game uy tín như Humblebundle). Chả thằng nào thừa tiền cho không bạn cái gì đâu.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Trước tiên bạn phải bình tĩnh. Nếu còn vào được acc, hãy sang một máy tính khác mà bạn chắc chắn là sạch sẽ, an toàn và ngay lập tức đổi email, pass steam, sau đó tắt steam guard hoặc khóa luôn acc lại. Sau khi đã làm xong các bước trên, hoặc nếu như bạn không thể vào được acc của mình từ đầu, bạn cần loại bỏ hoàn toàn mã độc, virus bọn scammer cài vào máy bạn. Với máy tính đã bị nhiễm virus, ngay lập tức tìm xem có phần mềm lạ nào được cài trong máy không thì gỡ đi, tiến hành quét virus, ghost lại máy, cài lại win các kiểu.
Để lấy lại nick hoặc mở khóa nick, bạn cần viết ticket cho steam support. Nếu đưa ra được bằng chứng xác thực đó chính là acc của bạn thì nick bạn sẽ được khôi phục.
Thường thì cái này sẽ đi kèm với việc bị lộ API. Xem thêm cách giải quyết ở Dạng 15.

Dạng 3: Dùng item giá ảo

Đây là một thủ đoạn khá tinh vi, bọn scammer dùng item giá ảo của Dota2 để trade. Đối với những người không rành giá đồ bên Dota2 thì sẽ rất dễ mắc lừa. Trường hợp này chính những ứng dụng hiển thị giá như steam inventory helper lại có thể khiến bạn dễ mắc bẫy hơn.

1/ Thủ đoạn:
Bọn scammer sẽ nói chuyện, trade với bạn một cách rất bình thường, không có vẻ gì khuất tất mờ ám cả. Chúng sẽ đưa 1 món đồ Dota2 có giá trị cao (có thể là vài chục, thậm chí vài trăm $) để trade với item của bạn, và thường là nhìn vào “giá” thì chúng nó sẽ cho bạn lãi từ vài đến vài chục $. Những item mà bọn scammer đưa ra, nhìn thì đúng là có giá vài chục, vài trăm $ thật, nhưng thực chất chúng chỉ có giá tầm hơn 1$ là cùng. Sau đây mình xin giải thích cặn kẽ cách tạo ra item giá ảo như vậy.
- Đầu tiên, chuẩn bị 2 item Dota 2 giống nhau, item rác tầm 0.03-0.04$ cũng được; 2 cục gem autograph (gem chữ ký) hoặc 2 cục gem demon shard (coruppted/ gem đen), mấy cục gem này chỉ tầm 0.x- 1.x$; chisel (đục).
- Đục lỗ ép viên gem vào item, mỗi item 1 viên gem. Lúc này, item đó sẽ có tag autograph (viền xanh lá mạ nhạt) hoặc tag corrupted (viền đỏ thẫm).
-Treo 1 item đã gắn gem đó lên market. Bởi vì, vốn chẳng có ai nhét viên gem vào cái item rác đó cả, thế nên coi như là trên market không hề có món đồ đó, chính vì thế, khi treo item đó lên market, bạn muốn đặt giá bao nhiêu cũng được và market sẽ hiển thị giá đó là giá của món đồ. Bạn đặt 10$ thì giá nó là 10$, đặt 200$ thì nó là 200$, thậm chí bạn đặt max 400$ luôn cũng được, dù rằng bạn chỉ mất có hơn 1$ để tạo ra item đó.
- Đem item đã gắn gem còn lại đi trade. Bây giờ, steam sẽ lấy giá item đó trên market, và hiển thị đúng như cái mức giá bậy bạ bạn đã đặt từ trước. Nếu không để ý, bạn có thể mắc bẫy của bọn scammer, đổi những item đắt tiền như con dao hàng chục, hàng trăm $ để lấy những item mà giá trị thật của nó chỉ có hơn 1$. Đương nhiên, item giá ảo đó bạn có treo market cả đời cũng chả có thằng ngu nào mua.
Một trường hợp khác là bọn scammer dùng item của các game như game Rust để gạ trade, trên market những item này cũng có giá vài chục $ nhưng item của bọn chúng thì not marketable (không treo lên market được), không khác gì rác.

2/ Cách phòng tránh:
Nếu không thực sự hiểu về giá của item Dota 2, tốt nhất là không nên trade.
Bạn có thể check xem giá 1 item là ảo hay thật bằng cách search tên món đồ đó trên market. Nếu như bạn thấy số lượng món đồ đó treo trên market rất ít (chỉ tầm 1,2) thì đích thị đó chính là giá ảo. Đối với những item có tag autograph hoặc corrupted, hãy search tên món đồ đó mà không có tag, xem giá của item đó hàng viền trắng là bao nhiêu, rồi có thể search tìm giá viên gem riêng, cộng lại sẽ ra giá trị thật của item.
Thực ra thì cũng có 1 số món đồ hiếm, số lượng trên market rất ít, nhưng giá trị của nó thì đúng là đắt đến vài chục vài trăm $ thật. Để phân biệt được thì phải rành giá đồ Dota 2. Nếu cảm thấy không chắc chắn, tốt nhất là không trade hoặc post lên hỏi mọi người.
Ngoài ra, chỉ trade đồ game Dota 2 và CSGO, không trade đồ của các game khác.

Item giá 0.1$, cục gem autograph giá 0.32$, nhét cục gem vào item rồi treo lên market đặt giá 340$. Thực ra giá trị thật của cái item có tag autograph này chỉ là 0.1 + 0.32 = 0.42$ mà thôi

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Vâng, chia buồn với bạn là đành chịu mất đồ thôi chứ còn khả năng viết ticket lấy lại còn thấp hơn cả trường hợp bị lừa trade với người thứ 3 như trên.

Dạng 4: Giả dạng người của Steam, trang bet, jackpot,...

Đây là một chiêu lừa khá sơ đẳng, chủ yếu đánh vào những người nhẹ dạ cả tin hoặc newbie chưa biết gì nhiều.

1/ Thủ đoạn:
Một thằng nước ngoài lạ hoắc add facebook hoặc add steam bạn. Chúng nó sẽ nói chuyện với bạn và thường tự xưng là những “tay to” như là người của steam support, admin trang bet, admin trang game bản quyền, streamer nổi tiếng,…vv… Sau đó thì:
- Đưa cho bạn 1 cái link nói rằng bạn vừa trúng thưởng, ấn vào để nhận quà (ấn vào mất nick luôn)
- Yêu cầu bạn đưa item cho nó để “kiểm tra” vì nghi ngờ bạn là scam, item bẩn,…nếu không đưa sẽ bị khóa nick, ban trade,…. (đưa xong là mất luôn nhé).
- Tự xưng là người của trang bet, jackpot,...và nói có thể điều chỉnh người chiến thắng, dụ dỗ bạn tham gia rồi hứa hẹn là sẽ cho bạn ăn đậm -> bạn đưa đồ cho chúng nó, mất.
Tất nhiên, tất cả bọn ở trên đều là scammer, bạn làm theo lời chúng là mất đồ, mất nick.

Một thanh niên sida với cái fb không thể clone hơn đóng giả làm admin steam, admin CSGO đi add fb hù dọa mọi người.
Ngoài ra, dạng này có có một biến thể tinh vi hơn đó là giả mạo thông báo của steam support. Thông báo này sẽ y như của steam support thật (thư đỏ ở nick steam), nội dung là yêu cầu bạn chuyển item sang cho chúng nó để xác thực hàng sạch, xác thực steam moblie,.... Sở dĩ chúng nó có thể gửi được cho bạn những cái thông báo y xì của steam support như vậy có thể là do trước đó bạn đã click nhầm phải link virus, vào nhầm web nhái steam,.... Đương nhiên, khi bạn offer dồ cho chúng nó đồng nghĩa với việc bạn mất luôn đồ.

2/ Cách phòng tránh:
Hạn chế tối đa việc add fb, add steam những người không quen biết, đặc biệt là những thằng nước ngoài chả biết từ đâu chui ra. Nếu có add, không nghe chúng nó chém gió bất kể điều gì, đừng nghe chúng nó dọa ban trade khóa nick nọ kia mà sợ. Hãy nhớ rằng: không một tay to thực sự nào lại đi add từng người rồi thông báo, không một nhân viên valve nào lại yêu cầu bạn đưa đồ để xác thực (mấy bố đấy rảnh éo đâu mà đi add người ta chém gió :))). Đặc biệt, không tin vào lời mấy con “cú có gai”; nhiều ông cứ thấy gái chơi game là tít mắt lại xong nó bảo gì cũng làm theo để rồi ăn trái đắng (từng có ông nghe lời 1 con bé nước ngoài không quen không biết đưa cả nick cả mail cho nó xong mất luôn nick với đồ, quỳ luôn).
Đặc biệt cần lưu ý bọn giả bộ làm người của trang bet, jackpot. Chúng đánh vào tâm lý háu ăn của nhiều người khi hứa hẹn tham gia vào web của chúng sẽ được cho ăn đậm. Dạng lừa đảo này hiện nay rất phổ biến và không ít người đã mất đến vài trăm $. Nhắc lại: các tay to thực sự không bao giờ rảnh mà đi add và bô lô ba la với 1 thằng lạ hoắc như bạn.
Facebook bọn này đa phần đều là clone, không một dòng thông tin, không một cái ảnh (thế mà vẫn để chúng nó lừa thì chịu luôn). Gặp bọn này cứ block thẳng tay, đỡ phải nói nhiều.
Steam bọn này khì khác. Không giống như Việt Nam, bọn scammer nước ngoài đều có steam “uy tín đầy mình” với level steam rất cao, từ >50 cho tới vài trăm cũng có, kèm vài chục trang rep. Đừng tưởng như vậy là chúng nó tay to uy tín thật, toàn lừa cả thôi, phải luôn luôn cảnh giác.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Đối với trường hợp bị lừa đưa đồ cho nó, xem lại Dạng 1.
Đối với trường hợp bị lừa click vào link bẩn, xem lại Dạng 2.

Dạng 5: Mua đồ rẻ giá cao

Cái gì thế? Có nhầm không? Đồ rẻ mà nó mua giá cao thì bán ngay và luôn chứ thắc mắc gì? Ồ không, đừng tin, chúng nó lừa cả đấy.

1/ Thủ đoạn:
Bạn vừa trade xong với 1 thằng, việc trade diễn ra bình thường suôn sẻ không có gì gọi là lừa đảo cả. Trade xong, thằng đó ngỏ ý muốn mua 1 món đồ khác, cơ mà món đồ đấy bạn lại đang không có. Chúng nó sẽ trả giá rất cao, ví dụ item giá 1$ nhưng chúng nó sẵn sàng mua với giá 10$. Quá lãi cho bạn phải không? Trong khi bạn đang loay hoay tìm kiến item mà thằng kia muốn mua, thì đột nhiên có 1 thanh niên khác rao bán đúng món đồ y chang như thế với giá 5$. Bạn nghĩ mua của thằng này với giá 5$ xong bán lại cho thằng kia với giá 10$ như thế là mình cũng lãi 5$ rồi. Bạn hớn hở bỏ ra 5$ để mua món đồ giá 1$, và sau khi mua xong quay lại thì cái thằng hỏi mua giá 10$ lặn mất tăm. Chúc mừng, bạn đã bị chúng nó scam 4$ rồi đấy. Đến đây bạn hiểu rồi chứ? Thằng hỏi mua giá 10$ và thằng chào bán giá 5$ thực chất chỉ là 1, chúng nó dàn cảnh để bạn tự nguyện mua item với giá đắt hơn rất nhiều giá trị thực của item đó.
Chiêu trò này thường chỉ xuất hiện ở bên Dota 2, vì ở bên đó có 1 số item không có giá cố định như đồ heroic, vé giải không còn bán trên store,… Những item này nếu ôm về bạn sẽ gần như không thể bán lại được cho ai. Bên CSGO ít các item kiểu này nhưng trò scam này thì không phải là không có, đặc biệt khi trade item 2 game.

2/ Cách phòng tránh:
Không nghe bất cứ thằng nào hỏi mua item này nọ mà bạn không có, đặc biệt là những item “lạ”, item khó định giá. Nếu có mua, cần xác định chính xác giá trị thật của item và chỉ mua đúng với giá đó (có thể tham khảo, nhờ định giá từ các trader lâu năm).

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Chịu mất thôi chứ biết làm thế nào “centaur tại vì bạn ngu. jpg”.

Dạng 6: Giao dịch bằng tiền mặt (paypal, code wallet,…)

Nhìn chung đây là một chiêu trò scam quá cổ điển và thiếu chuyện nghiệp, chỉ lừa được mấy con gà, newbie chưa biết gì, kém tiếng Anh hoặc đánh vào tâm lý háu ăn của mấy người non tay mới tập tọe đi trade.

1/ Thủ đoạn:
Thằng scammer sẽ add và nói chuyện với bạn. Chúng nó bảo muốn mua item của bạn và sẽ thanh toán bằng tiền mặt thông qua các trang trung gian như Paypal, hoặc trả bằng code steam wallet. Chúng nó nói sẽ trả cho bạn khoản tiền cao hơn nhiều so với giá trị item của bạn (ví dụ món đồ giá 40$ chúng nó sẽ trả 100$ luôn). Tất nhiên, chúng nó sẽ yêu cầu bạn đưa đồ cho chúng nó trước, hoặc viện cớ đã gửi tiền rồi nhưng có trục trặc nên tiền chưa về tài khoản của bạn ngay được mà phải đợi 1 thời gian, rồi nói cần gấp nên yêu cầu bạn đưa đồ. Chúng nó sẽ đưa cho bạn 1 cái “hóa đơn” bảo là đã chuyển tiền/ đã mua code steam rồi. Nhưng thực ra đấy chỉ là những hóa đơn giả, được bọn chúng photoshop; hoặc có những trường hợp scammer thay vì gửi tiền cho bạn thì chúng nó sẽ gửi cho bạn hóa đơn yêu cầu thanh toán. Trường hợp chúng nó trả bằng code wallet mà nó bảo sẽ đưa trước cho bạn 1 nửa cũng đừng tin, bởi chúng nó sẽ chỉ đưa cho bạn 1 nửa... cái code, chứ không phải là 1 nửa số tiền nên đừng nghĩ ăn chắc được 1/2. Thực tế thì chẳng có khoản tiền nào được chuyển đi, chẳng có cái code steam wallet nào được gửi đến cho bạn cả.


2/ Cách phòng tránh:
Trừ khi là mối làm ăn lâu dài của bạn còn không thì không bao giờ giao dịch bằng tiền mặt với người nước ngoài. Tất cả những trường hợp không quen không biết mà bảo trả bằng tiền, bằng code wallet rồi yêu cầu bạn đưa item trước đều là scam. Thậm chí trong trường hợp dùng Paypal, tiền đã thực sự gửi vào tài khoản của bạn thì chúng nó vẫn có thể refund lại được. Tóm lại là không nghe thằng nước ngoài nào nói bất kể cái gì.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Xem lại cách giải quyết ở Dạng 1.

Dạng 7: Trung gian nhờ người khác trả tiền hộ

1/ Thủ đoạn
Scammer sẽ cùng 1 lúc làm cả 2 việc: mua đồ của trader (vẫn go first với trader) và bán đồ cho nạn nhân. Ban đầu, scammer sẽ hỏi mua đồ của trader uy tín, tuy nhiên chưa đưa tiền cho trader vội. Sau đó, scammer sẽ giả bộ bán đồ cho nạn nhân với giá trị bằng đúng số tiền hắn bảo sẽ mua của trader uy tín. Khi giao dịch với nạn nhân, scammer sẽ đưa số tài khoản ngân hàng của trader cho nạn nhân và bảo chuyển tiền vào đó. Nạn nhân thấy đúng là stk của trader uy tín nên yên tâm chuyển khoản. Lúc này, khi nạn nhân đã chuyển tiền, scammer sẽ lừa trader rằng số tiền nạn nhân vừa chuyển vào là do chính hắn chuyển. Đương nhiên, trader thấy tiền về thì đưa đồ -> scammer được item và lừa được nạn nhân “trả tiền hộ”.
Như vậy cuối cùng bao nhiêu tội vạ của thằng scammer đổ lên đầu chủ stk, mặc dù họ là trader làm ăn nghiêm chỉnh. Trong nhiều trường hợp, trách trader chủ stk là không đúng bởi họ không thể xác định được người vừa chuyển khoản có phải là người vừa nói chuyện với mình không, họ thấy tiền về thì họ đưa đồ, họ cũng chỉ vô hình chung là 1 trung gian bị scammer lợi dụng đi lừa mà thôi (đương nhiên không tính 1 số trường hợp trader thông đồng với scammer).

2/ Cách phòng tránh
Đối với người đi mua đồ, cần check thật kỹ người bán đồ cho mình. Khi mua đồ cần kiểm tra và gửi offer những item mình định mua trước khi đưa tiền, để chắc chắn rằng trong invent của người bán có những món đồ đó (nếu bọn scammer lừa bằng cách “trả tiền hộ” như trên thì đồ sẽ chưa thể về hòm của hắn trước khi bạn chuyển tiền bởi trader chưa đưa đồ). Kể cả trường hợp thấy có đồ (có thể bọn scammer chuẩn bị trước) thì cũng nên check lại xem steam, fb của người bán có đủ độ uy tín không, có đúng là steam/fb của chủ tài khoản không. Nên kiểm tra xem tên của người đang giao dịch với mình và tên tài khoản của họ có khớp nhau không, chẳng hạn tên fb là X Văn A còn tên chủ tài khoản lại là Y Văn B thì phải đặt dấu hỏi ngay.
Đối với các trader, khi bán hàng trader nên ghi rõ những fb, steam mình dùng để giao dịch, đồng thời ghi chú thêm rằng những nick fb/steam khác với các nick trên mà đưa stk của mình thì là giả mạo.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Đối với trader chủ stk, nếu bị cáo buộc là scam, hãy đưa chat log, lịch sử trade của mình với scammer để chứng minh rằng mình chỉ bị scammer lợi dụng, đồng thời cung cấp fb/steam của scammer để thuận tiện hơn trong việc truy tìm info kẻ lừa đảo. Trong trường hợp này, nạn nhân không nên đổ lỗi cho trader bởi họ chỉ làm đúng công việc của mình khi bán đồ.

Dạng 8: “Cosplay” tay to

Đây là 1 loại scam gà hơn dạng trung gian ở trên, tuy nhiên cũng khá nhiều người dính. Dạng này trước đây khá phổ biến, tuy nhiên hiện tại thì mọi người khi mua bán thường rất “tỉnh” nên bọn scammer chuyển sang hình thức scam trung gian lừa trả tiền hộ như trên.

1/ Thủ đoạn
Scammer dùng fb có tên, avatar, ảnh bìa giống như 1 trader tay to, uy tín, rồi giả bộ là tay to đi giao dịch với người khác. Nếu không kiểm tra kỹ, nạn nhân sẽ lầm tưởng đó là tay to, trader uy tín thật và go first. Đương nhiên là khi đã đưa đồ/ tiền là thằng cosplay lặn không sủi tăm luôn.

2/ Cách phòng tránh
Khi mua bán, cần kiểm tra kỹ fb và steam của người kia. Thông thường bọn cosplayer tay to này chỉ dùng fb clone và không dám đưa link steam/ đưa link steam clone. Vì vậy nếu thấy giao dịch với “tay to” mà fb, steam lại là clone thì khả năng rất cao đó chính là scammer đóng giả trader uy tín. Thêm vào đó, bọn này thường chỉ giao dịch qua thẻ điện thoại vì không dám đưa stk ngân hàng, không dám giao dịch trực tiếp; nếu mua đồ thì thường lấy mác “tay to” ra bắt bạn go first. Nói chung là cứ kiểm tra cẩn thận vì tay to thường không bao giờ dùng fb, steam clone để giao dịch mà không báo trước bằng nick chính.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Chịu mất thôi chứ clone e rằng khó mà tìm được info.

Dạng 9: Giả vờ roll item qua trang bet

Đây là dạng scam chủ yếu ở bên Dota 2. Các trang bet có hình thức roll item để chuyển đồ qua lại giữa các nick mà không cần phải offer / trade qua steam, cũng không bị ràng buộc bởi luật ban trade 7 ngày do new device. Bản chất việc roll item này không có gì đáng nói, rất nhiều người cũng mua bán bằng hình thức này, tuy nhiên nó có thể bị bọn scammer lợi dụng để lừa đảo.

1/ Thủ đoạn
Bọn scammer thường lấy lý do đang bị ban trade 7 ngày do log in vào máy mới, vừa cài lại steam mobile,…vv… và yêu cầu bán đồ bằng hình thức roll item qua Top, VP. Cũng chính vì việc roll item không phải offer/ trade qua steam nên bọn scammer thường lấy cớ này để không phải đưa link steam. Sau khi nạn nhân đã chuyển tiền, scammer lặn mất tăm chả để lại cho nạn nhân 1 dòng thông tin nào ngoại trừ cái nick fb clone (đã block).

2/ Cách phòng tránh
Luôn luôn add steam add steam add steam add steam add steam khi giao dịch dù là bất kể hình thức nào, offer qua steam, giao dịch trực tiếp hay roll item. Tuyệt đối tránh kiểu giao dịch suông qua fb. Nếu mua đồ bằng hình thức roll item cũng yêu cầu người bán đưa steam và nói chuyện qua steam, nếu nó lảng tránh không đưa steam thì nghỉ luôn. Nhắc lại: add steam add steam add steam add steam add steam add steam.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Thôi thì có tí thông tin gì về thằng scam thì post lên cho mọi người biết mà còn tránh, may ra thì tìm được.

Dạng 10: Nhét item to vào giữa đống item trash

Một kiểu scam xưa như trái đất nhưng chưa bao giờ là cũ. Lỡ đâu 1 ngày nào đó có ai ngáo cần lại dính.

1/ Thủ đoạn
So ez. Scammer mua đồ, chúng nó vẫn trả tiền (mớ trash) sòng phẳng như bình thường nhưng khi offer “vô tình”, “tiện tay” nhét vào giữa đám item cần mua vài con dao, vài cây howl, vài con lore, vài chiếc arcana,….. Người bán nhiều khi không để ý tiện tay accpet 1 cái thế là…tiền ơi ở lại lore đi nhé. Bọn scammer thường giở trò này khi mua nhiều item, thường là trading card, item trash,…, trong 1 cái trade có đến hàng trăm, vài trăm item nên người bán thường không chú ý được hết, kể cả có khâu accept bằng điện thoại thì đa phần cũng toàn bấm confirm bừa cho xong chứ ít khi chịu kiểm tra kỹ lại xem trong cái offer có những đồ gì. Đã từng có tay to dính trò này rồi, nói chung là cực kỳ thốn.


Giữa đống rác lại có 1 cục vàng :v

2/ Cách phòng tránh
Không có cách nào khác ngoài việc luôn-phải-kiểm-tra-cẩn-thận item trước khi thực hiện bất cứ giao dịch nào. Có thể dùng add-on như steam inventory helper (không khuyến khích, vì mấy cái extension này cũng nhiều phốt lắm) để hiện thị rõ giá trị của từng item cũng như tổng giá trị item trong 1 lần trade, nếu lẫn item to vào là phát hiện ngay.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Khá là khó khăn trong việc lấy lại đồ, coi như là mất luôn vì ticket giờ không giải quyết trả đồ bị scam nữa, nhất là lại trade 2 chiều và có steam moblie như thế này.

Dạng 11: Bán acc chứa item bẩn

1/ Thủ đoạn
Có người rao bán nguyên cả acc có hòm đồ chứa rất nhiều item ngon lành cành đào với giá rất rẻ. Ví dụ đống đồ trong invent trị giá 100$ nhưng bán cả acc lại chỉ có 60-70$ chẳng hạn. Người mua ham rẻ mua về, vài hôm sau vào acc thấy thông báo đỏ lòm khóa trade vì xài cc chùa. Bọn scammer dùng cc chùa mua item sau đó bán lại cho người khác, ai không biết mua về coi như mất trắng vì acc đã xài cc chùa bị ban thì chỉ có vô phương cứu chữa.

2/ Cách phòng tránh
Acc chứa hàng cc chùa mà bọn scammer rao bán thường là acc clone hoặc vừa mới lập được 1 thời gian ngắn. Chúng phải bán cả acc vì đồ mua từ store/ market xuống bị ban trade 7 ngày, thêm vào đó chúng bán giá rất rẻ để đẩy đi cho nhanh bởi acc có đồ mua bằng cc chùa thường chỉ vài ngày là bị ban nên chúng không thể đợi lâu. Nếu thấy acc được chào bán có những dấu hiệu bất thường như: vừa mới lập đã bán luôn, invent có nhiều đồ vừa mới mua từ market/store xong (đang dính 7 ngày ban trade), tốt nhất là không nên mua, tham rẻ được một tí để rồi tiền mất, tật mang.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Coi như mất thôi chứ biết đòi ai. Centaur tại vì…à mà thôi.

Dạng 12: Add fund bẩn, wallet bẩn

Đương nhiên là không phải ai bán hàng theo hình thức này cũng là scam. Vẫn có nhiều người bán uy tín. Tuy nhiên có 1 số scammer lợi dụng hình thức này để tiêu thụ cc chùa.

1/ Thủ đoạn
Người mua muốn mua game, item nhưng những cái đó không thể trade trực tiếp được (ví dụ book Dota2 vừa ra chưa trade được, game đang sale nhưng không cho mua gift), người bán bán đồ bằng cách bảo người mua đưa acc cho mình để add fund trực tiếp bằng visa hoặc add code wallet giá rẻ, sau đó để người mua tự mua đồ, game. Một số scammer lợi dụng hình thức mua bán này để add cc chùa vào nick của nạn nhân. Vài ngày sau nạn nhân chỉ biết kêu trời khi thấy acc bị thông báo đỏ lòm ban trade vĩnh viễn. Hoặc cũng có trường hợp xui xẻo trúng phải code steam wallet không hold giá rẻ mua bằng cc chùa.
Ngoài ra còn có 1 trường hợp nữa, cái này thì không phải là 1 hình thức scam nhưng mà có liên quan đến wallet và dễ ăn ban nên mình viết luôn vào đây cho mọi người biết. Đấy là trường hợp chuyển wallet giữa các account steam bằng cách 1 người treo item rác giá cao lên market rồi người kia mua item đó. Bây giờ mà làm kiểu đó là cả người bán lẫn người mua ăn ban sml tội rửa tiền đấy, đừng dại mà làm. Nếu chỉ chuyển vài trăm nghìn hoặc treo item giá ảo kiểu đồ heroic thì có thể tạm an toàn hơn tí, nhưng nói chung là vẫn cứ không nên.

2/ Cách phòng tránh
Tuyệt đối nói không với hình thức add fund trực tiếp vào wallet bằng visa của người lạ. Bạn sẽ chả biết được thằng bán lấy visa của ai để nạp cho bạn đâu. Hơn nữa nạp bằng visa coi như là bằng với rate $ ngoài đời nên nếu thấy giá rẻ là có mùi ngay.
Đối với hình thức code wallet giá rẻ, nạp đêm, không hold,... Tốt nhất hạn chế mua bán bằng hình thức này bởi vì bạn không thể kiểm soát được nguồn wallet người bán nạp vào nick mình. Nếu có mua, chỉ nên mua của những người thực sự uy tín, đã buôn bán nhiều trên shop/ group trade có bảo hành. Đặc biệt không tham rẻ mua của người báo rate quá thấp.
Dạo này mình toàn kiếm wallet bằng cách mua value bet Dota 2 xong vứt lên market, có đắt hơn tí với mất thuế nhưng mà yên tâm.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Coi như mất trắng thôi. Đừng mong viết ticket xin gỡ ban, vì một khi đã dùng cc chùa thì giời cũng không cứu được.

Dạng 13: Hack bằng Java script

Hiện tại thủ đoạn này đã được Valve fix ngay rồi và từ 2017 hay 2018 đến nay chưa thấy có trường hợp nào thông báo là gặp nữa. Nên anh em cứ yên tâm.

1/ Thủ đoạn:
Đây phải gọi là một thủ đoạn vãi cả hàng tinh vi luôn. Theo đó, bọn scammer sẽ cài java script vào steam profile của chúng, và nạn nhân chỉ cần ấn vào xem profile đó, (vẫn là link steam thật 100%, không phải link fake, link virus) hoặc thậm chí chỉ cần mở bảng add friend ra (???) là dính, ngay cả khi xem bằng steam client. Thủ đoạn này tôi mới chỉ nghe qua, đọc trên reddit và thấy 1 ít số nạn nhân nên thực sự không rõ lắm, và cũng không biết được cơ chế của nó như thế nào mà có thể vượt qua được bảo mật của Steam một cách dễ dàng như vậy (well, nếu biết thì tôi đã đi khoắng sạch hòm đò của các ông rồi chứ ngồi đây làm gì :))))). Tuy nhiên, Valve có nói là đã fix được trò này nên nói chung các bạn cũng không nên quá lo lắng.

2/ Cách phòng tránh:
Trước khi vào xem profile hay trang gì đại loại như thế, hãy tắt java script của trang web đi. Hạn chế vào bất kể profile của người lạ hay xem trang web lạ nào.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao
Quét virus, đổi pass ngay. Mất đồ thôi thì viết cái ticket thôi, may ra còn nước còn tát.

Dạng 14: Dùng item game khác để lừa

Một hình thức scam mới và tinh vi vãi cả hàng 200IQ luôn. Có thể nói là cầu kỳ tinh vi nhất trước giờ luôn.

1/ Thủ đoạn:
Nó làm hẳn 1 cái game trên Steam luôn. Game đấy đặt logo y chang Dota 2 và có thể là có tên Dota 2 luôn, chỉ khác font chữ. Trong cái game nhái đấy nó tạo 1 item với tên, hình ảnh, dòng ghi chú, description,... giống y hệt như item của Dota 2 (thường là những item giá trị to như DC hook, Unusual BBRS,.....)
Tiếp đó, nó sẽ treo item giả đó lên market và đặt đúng giá bằng đồ thật bên Dota 2 để lấy giá. Sau đó nó đem 1 cái item giả khác đi offer trade. Nó sẽ lựa lựa offer item của nạn nhân thấp hơn giá trị cái DC Hook thật một chút, nạn nhân tưởng là hàng thật, lại thấy nó offer có lời cho mình nên accept luôn mà không ngờ là cầm về hàng giả.
Nó khôn ở chỗ thường không offer quá thấp kiểu 10$ lấy vài trăm $ (người ta sẽ nghi ngờ ngay) mà gạ trade các item to, tổng giá trị cũng vài củ gần tương đương với hàng thật để nạn nhân dễ dính bẫy. Trước đây cũng từng có chiêu trò dùng găng tay dởm của game PUBG để trade lấy găng xịn của CSGO, tuy nhiên về cơ bản 2 item đó vẫn khác nhau hoàn toàn nên tương đối dễ nhận biết, còn đây nó tinh vi đến mức fake cả game fake cả item y xì đúc của Dota 2 luôn.

Cái DC Hook ở trên là hàng giả, scammer offer với nhiều item thật có giá trị cao (ảnh trong group Steam Trading Market)

2/ Cách phòng tránh:
Không còn cách nào khác là phải cực kỳ cẩn thận, kiểm tra kỹ càng offer trước khi accept. Hãy lưu ý có một số dấu hiệu nhận biết đó là:
- Soi thật kỹ tên game: nếu thấy tên game khác chứ không phải Dota 2 thì 100% là hàng giả.
- Trong trường hợp nó fake được cả tên game, thì ảnh của item giả thường chỉ nhỏ bằng khoảng 2/3 ảnh item thật.

Update: Sau khi có khá nhiều nạn nhân dính chưởng sáng ngày 30/07/2018 thì hiện Steam đã update item của game nhái không còn treo market được, đồng thời xóa game nhái khỏi Steam Store. Tuy nhiên cái item hàng giả vẫn còn tồn tại và vẫn trade được nên anh em vẫn cần đề cao cảnh giác.

DC Hook hàng giả (bên trái) - tên game là Climber (ảnh trong group Steam Trading Market); DC Hook hàng thật (bên phải) - tên game là Dota 2

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Hãy viết ticket cho Gaben trình bày đầu đuôi sự việc và....ngồi cầu nguyện. Nhưng vụ này mình tin là Valve sẽ phải giải quyết vì cái đm nhà nó 1 cái game fake với 1 cái item fake y xì của "con cưng" Dota 2 mà Valve nó cũng duyệt cho lên Steam được. Vãi cả hàng.

Dạng 15: Bị lộ API

Đây là hình thức scam mà anh em bị dính khá nhiều trong thời gian gần đây. Khi bạn bị lộ API, bọn scammer có thể tùy ý thay đổi các thông tin trên account steam của bạn, can thiệp vào trade offer của bạn (hủy, tạo mới trade offer, nhưng nó không thể confirm trade bằng điện thoại thay bạn được).

1/ Thủ đoạn
Một ngày đẹp trời, bạn mở steam lên và thấy profile của mình đã bị đổi toàn bộ ảnh, thông tin,... với dòng chữ bạn đã bị VAC ban, trade ban, và yêu cầu bạn phải gửi 1 cái offer để "chứng minh" mình trong sạch blah blah.... Account Steam của bạn đã bị lộ API rồi đấy.
Tin tôi đi, mấy thằng scammer nào mà làm trò trên chỉ là ngu thôi vì đổi hết thông tin như thế chả khác gì bô bô lên đánh động cho bạn biết cả. Bọn thâm độc hơn chúng nó ngấm ngầm đợi đến khi bạn trade dồ với người khác, nó sẽ tự động cancel cái trade đấy và gửi 1 cái offer y hệt tới account của nó (nó có thể fake account y chang như account thật bạn định gửi đồ luôn). Nếu không để ý, bạn accept một cái là mất đồ.
Vậy tại sao lại bị lộ API? Cách thường thấy nhất là do login vào web lạ, click link lạ,...

2/ Cách phòng tránh
- Tuyệt đối không click vào link lạ hay download cái gì lạ.
- Không login vào những web vớ vẩn. Nhiều người biết có những trang web lừa đảo nhưng vẫn log vào để lấy đồ thẩm du với ý nghĩ đơn giản là mình không deposit lên trang đấy thì không sao cả. Ý nghĩ này rất sai lầm bởi đúng là bạn sẽ không mất đồ ngay lúc đấy, nhưng với việc log vào web lạ, API của bạn đã bị lộ.
Không nghe thằng lìn nào dụ dỗ log vào trang nọ trang kia để check giá, không nghe bố con thằng nào mời đánh giải nọ giải kia, không click vào link steam fake của mấy thằng gạ đổi rác lấy vàng.
- Khi vào những trang bet cần kiểm tra cẩn thận tên miền. Hiện nay có rất nhiều web fake các trang uy tín, được SEO lên đầu kết quả tìm kiếm Google, ai không để ý là dễ login nhầm trang.
- Trước khi trade đồ, nên dành 1-2 phút vào link này để check xem mình có bị lộ API không: https://steamcommunity.com/dev/apikey. Nếu ở chỗ Domain name trắng trơn không có gì như trong hình là an toàn, còn nếu có 1 dòng các ký tự thì tức là đã bị lộ API.

Như thế này là an toàn, không bị lộ API ở đâu

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
- Nếu bạn mới chỉ thấy account của mình bị đổi thông tin và dọa ban thì tuyệt đối không trade hay offer bất kể cái gì. Hãy yên tâm rằng account của bạn không bị ban (Valve nó mà ban thì nó ban thẳng luôn chứ éo bao giờ cảnh báo nọ kia đâu).
- Ngay lập tức quét virus, malware trên máy.
- Vào link: https://steamcommunity.com/dev/apikey, revoke API.
- Đổi mật khẩu, nhớ chọn thoát hết các thiết bị.
- Vào lại link https://steamcommunity.com/dev/apikey kiểm tra. Nếu dòng Domain name trắng trơn không có gì thì account bạn đã an toàn. Nếu nó vẫn còn 1 dòng ký tự thì bạn lặp lại các bước trên cho đến khi nào hết thì thôi.

Dạng 16: "Lỡ tay" report, yêu cầu cung cấp thông tin

Đây là một biến thể của Dạng 4 giả dạng người của Steam, nhưng lắt léo hơn và dễ khiến nạn nhân mắc bẫy hơn.

1/ Thủ đoạn
1 ngày đẹp trời tự nhiên có thằng nào đó bảo rằng Steam của bạn bị report nhầm, để chứng minh bị oan, bạn phải gửi thông tin kiểu key game đã nhập, hóa đơn mua đồ steam,.... cho nó. Nếu không cung cấp thoogn tin acc bạn sẽ bị ban blah bleh. Bạn sợ quá nên vội vàng cung cấp thông tin cho nó và bùm, bạn mất cmn cả acc luôn.
Tất nhiên, thằng bảo rằng bạn bị report nhầm chính là scammer, và nó sẽ dùng những thông tin mà bạn cugn cấp cho nó làm bằng chứng để viết ticket nói rằng acc của bạn là acc của nó. Với bằng chứng xác thực mà chính bạn đưa cho scammer, nó sẽ dễ dàng lấy được cả acc của bạn.

2/ Cách phòng tránh
Luôn luôn nhớ rằng: ĐÉO BAO GIỜ CÓ CHUYỆN REPORT NHẦM XONG PHẢI ĐI CHỨNG MINH TRƯỚC KHI BỊ BAN. Nếu acc bạn thực sự có lý do để bị ban, thì bạn sẽ bị Steam ban cmn luôn, éo có cảnh báo hay cần xác thực gì hết. Cho nên tất cả các trường hợp bảo rằng bạn bị report nhầm chuẩn bị bị ban thì 100% là scam.

3/ Bị lừa rồi giờ phải làm sao?
Tìm trong email cái mail nói thông tin acc của bạn đã bị thay đổi, sẽ có 1 dòng đại loại "nếu bạn không phải là người đổi thì khóa acc lại". Việc khóa acc sẽ khiến scammer không thể chuyển đồ của bạn đi.
Viết ngay ticket cho Steam support, dùng chính những cái mà bạn vừa đưa cho thằng scammer làm bằng chứng để lấy lại acc. Và nên nhớ là Steam support thật chỉ làm việc duy nhất thông qua ticket trên Steam. Tuyệt đối không làm việc với bất cứ ai qua steam message, discord hay email vì chắc chắn đấy sẽ là scammer.
Thông thường Steam support sẽ cho bạn lấy lại được acc ngay. Còn nếu đồ đã bị chuyển đi thì thôi bỏ, bạn đã quay vào ô centaur tại vì bạn ngu.jpg.

Kết

Như các bạn đã thấy, việc lấy lại item sau khi bị scam là khá khó khăn, chính vì vậy biết và phòng tránh trước các chiêu trò scam là vô cùng cần thiết, nhất là trong thời buổi 1 mét vuông 50 thằng scam như hiện nay, tốt nhất đừng để đến lúc đã bị lừa rồi mới cuống cuồng tìm cách cứu vãn. Account steam của bạn, item của bạn, hãy có trách nhiệm trong việc bảo vệ chúng.

Nếu các bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy nhấn Rate up và Favorite. Rất mong nhận được sự góp ý từ các bạn.

Cảm ơn vì đã đọc.

[SUKIKTRADEIT]

hayyy

[neronhat]

Qua hay

[konguvinh]

Bác cho em hỏi không hiểu sao tụi nó gửi lời mời kết bạn cho em. Em chưa đồng ý thì nó tự vào list bạn bè rồi tụi nó dùng visa trong tk em gift game cho tụi nó. Cũng may em cài hạn mức ngày và đã hoàn tiền thành công. có cách nào để tránh không ạ

[pullhoang98]

Các bác cho e hỏi Mình ko hề mua vật phẩm mà tiền để trong steam nó tự mua và bị trừ, có cách nào ko ạ?

[Trấn Bắc Hầu]

@karyan Vậy có cách lấy lại đồ không bác

[Karyan]

@Bạch Là trường hợp lộ API đó bác. Khi bác có giao dịch với bạn bè, nó sẽ nhanh tay huỷ giao dịch của bác với bạn bè thật và gửi lại 1 cái giao dịch khác vào acc của scammer đã đổi thông tin giống với bạn bác.

[Trấn Bắc Hầu]

Bị khi dao dịch với bạn mà mình ấn vô là stream bạn mình 100% nhưng khi giao dịch đồ lại chuyển qua 1 ních stream khác không phải bạn mình.....
Trường hợp này k biết có phương pháp giả quyết không ad

[Glamorous]

Ai bị cái trường hợp tự bán đồ rồi mua đồ của dota 2 chưa vậy ạ, trong acc còn 23k qua hôm sau nó mua cái gì của dota 2 mỗi cây 5k xong nó bán đi, trong hòm cs2 có mấy cái hòm qua hôm sau nó cũng bán mất rồi mua lại đồ rác, ae cứu mới

[Ñ]

Tui từng gặp cái dạng 16 rồi nè mà lúc đó tui tỉnh nên tui block nó ngay 🤓

[CGs4vag3r.VN]

Cảm ơn ông nhiều