[เทคนิค] เล่น Victoria 3 อย่างไรให้รอดและรุ่งเรือง!

คู่มือนี้จะมาพูดถึงเทคนิคระดับกลาง - สูงในการเล่น Victoria 3 ว่าจะทำอย่างไรให้รอดและรุ่งเรืองไปได้

รายได้มีกี่แบบ หาอย่างไร?

แน่นอนว่าเกมส์นี้เป็นเกมส์จำลองระบบเศรษฐกิจ เงินจึงเป็นสิ่งที่มีความสำคัญ ศักดิ์สิทธิ์ และล้ำค่าที่สุดแล้วเราจะหามายังไงละ?

กลับมาที่พื้นฐานของเกมส์ที่เราจะทำหน้าที่เป็นผู้นำของรัฐบาล แน่นอนว่ารายได้ของเราจะมาจาก ภาษีของประชาชนซึ่งในเกมส์จะมีรายละเอียดภาษีดังนี้

กลุ่มที่ 1 กลุ่มเงินที่เก็บจากประชาชน

Income Taxes = ภาษีเงินได้จากประชาชน ก้อนนี้จะใหญ่สุดยิ่งคนเยอะยิ่งรวย ยิ่งเก็บได้มาก
Poll Taxes = ภาษีต่อหัว อันนี้จะเป็นแบบในสมัยก่อนที่จะเรียกเก็บเป็นรายคนไปกี่ปอนก็ว่าไป
Dividend Taxes = ภาษีที่เรียกเก็บจากเงินปันผลของกิจการ

กลุ่มนี้หลักๆเราจะได้ก็ต่อเมื่อเศรษฐกิจของเราดี มีคนเยอะ มีกินมีใช้ เราก็จะเก็บได้มาก บางนโยบายก็สามารถที่จะทำให้คนกลุ่มนี้เก็บได้มากขึ้น เช่น
+ การเปลี่ยนรูปแบบการจัดเก็บภาษีในกฏหมาย เช่น จากเก็บต่อหัว เป็นอัตราก้าวหน้า ช่วยให้เราได้เงินเยอะมาก
+ การปรับอัตราภาษีที่จะอยู่ส่วนที่บนสุดของภาพนี้ ซึ่งการปรับช่วยให้เราได้เงินเป็นกอบเป็นกำเลยและถือว่ามากที่สุดแล้วในเกมส์ และเช่นเดียวกันภัยส่วนอื่นๆ ยิ่งอัตราภาษีสูง คนก็ยิ่งไม่พอใจมาก และมันสามารถที่จะเกิดกลุ่มหัวรุนแรง(Radical)ซึ่งจะมาสร้างความปั่นป่วนได้ต้องระวัง

กลุ่มที่ 2 กลุ่มภาษีจากสินค้า

Consumption Taxes = ภาษีจากการบริโภค อารมณ์คล้ายๆกับ Vat ที่จะบวกเข้าไปในราคาสินค้าเลย ยิ่งคนบริโภคมากก็ยิ่งได้เยอะ ภาษีตัวนี้จะเก็บได้จากการใช้ค่า Authority ไปบีบเอามา แต่การใช้ตัวนี้จะส่งผลทางลบก็คือ ราคาสินค้าจะสูงขึ้นทำให้ประชาชนอยู่ไม่เป็นสุข จะใช้ต้องระวัง
Tariffs = คือการเก็บภาษีนำเข้า - ส่งออก จะขึ้นอยู่กับนโยบายของรัฐเราว่าเป็นอย่างไร จะเก็บภาษีตัวไหนบ้าง สามารถใช้ได้ทั้งในการหาเงิน และเป็นเครื่องมือปกป้องเศรษฐกิจของเราได้

กลุ่มนี้อยากได้เพิ่มก็ไถเอาจะอยู่ที่เครื่องหมายบวกเราสามารถเลือกสินค้าที่เราจะเก็บได้เลยและสิ่งที่สำคัญที่สุดอย่าเก็บภาษีจาก Grain, Cloths เพราะนี้คือสิ่งที่ประชาชนระดับล่างใช้เยอะสุด มันจะทำให้คนไม่พอใจได้ง่ายมาก พยายามไปเก็บมาจากของแพงๆ เช่น เหล้า, บุหรี่, เก้าอี้หรู มักไม่ค่อยมีปัญหา นึกถึงชีวิตจริงก็ได้

กลุ่มที่ 3 กลุ่มจิปาถะ

Minting = การพิมพ์เงิน ทุกวันนี้ก็ยังคือความลึกลับว่ามันคิดมาจากอะไร เท่าที่เห็นคือมาจาก GDP ที่ใหญ่ส่วนหนึ่งและ + Tech ของเรา ที่เหลือไม่ชัดเจนมาก
Investment pool Transfer = คือเงินสำรองในธุรกิจ ถ้าเคยกดๆดูในธุรกิจจะคำว่า Cash Reserve หรือคือเงินสำรอง ถ้าเกิดว่าธุรกิจมีเงินสำรองเต็มแล้ว ธุรกิจสามารถที่จะนำมาใช้ในการช่วยเราสร้างสิ่งต่างๆได้ ซึ่งช่วยได้เยอะมาก เงินก้อนนี้จะสัมพันธ์กับค่า Construction Cost ซึ่งจะไม่ได้เข้ากระเป๋าเราโดยตรง แต่จะช่วยบรรเทาค่าใช้จ่ายส่วนนี้ลง เงินที่ออกมาตรงนี้จะขึ้นอยู่กับรูปแบบทางเศรษฐกิจและความรุ่งเรืองของกิจการในประเทศเรา
Diplomatic Pacts = เงินที่มาจากประเทศอื่นซึ่งจะมี 2 รูปแบบคือ
เงินที่รัฐย่อยๆของเราจ่ายส่วยมาให้ เห็นชัดมากในประเทศอังกฤษที่มีประเทศใหญ่ๆ เช่น อินเดียเป็นรัฐในอารักขา
อีกแบบหนึ่งก็คือเราไปชนะสงครามและบังคับให้ประเทศเหล่านั้นจ่ายค่าปฏิกรสงครามให้เรา
ปกติเงินก้อนนี้มักจะไม่ค่อยเห็นเท่าไหร่
Additional Income = เงินที่มาจาก event ต่างๆในเกมส์

กลุ่มนี้ทำอะไรไม่ได้มาก ยกเว้น Investment pool แต่ก็เป็นแบบอ้อมๆ มีก็ดี

สรุปวิธีการหาเงินโดยทั่วไป

สร้างธุรกิจให้ยิ่งใหญ่ ทำให้คนรวยๆ และเก็บภาษีให้โหดๆ จบ

รายจ่ายบริหารอย่างไร

เมื่อมีรายได้แล้วสิ่งที่จะพูดถึงไม่ได้ก็คือเรื่องของรายจ่าย รายจ่ายในส่วนนี้หากเราบริหาร ต่อให้เรามีรายได้น้อยแต่เราก็สามารถอยู่รอดได้ สิ่งนี้เป็นสิ่งที่มีความสำคัญมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งตอนที่เราเล่นประเทศเล็กๆ รายจ่ายมีกี่กลุ่มตามมาดูกัน

กลุ่ม 1 กลุ่มของค่าแรง

Government Wages = อันนี้คือค่าแรงข้าราชการ สิ่งก่อสร้างไหนที่ถูกสร้างและบริหารงานโดยราชการสิ่งก่อสร้างพวกนั้นเราเป็นคนจ่ายเสมอ โดยทั่วไปจะมี Port, Railway, Government Administration, University แต่หลักๆจะเป็น Government Administration อันนี้ก็ตรงไปตรงมายิ่งสร้างเยอะยิ่งแพง เราสามารถเห็นได้ก่อนเลยตอนที่จะสร้างมันจะโชว์ว่า 1 หลัง ใช้เงินเท่าไหร่ให้เราเตรียมตัวเตรียมใจให้พร้อม ยิ่งเยอะยิ่งแพง สร้างเท่าที่จำเป็น
ปล. อย่าไป Auto Port, Railway ในยามสงครามเพราะ ตอนที่เราโดนตัดเส้นทางการค้าพวกนี้จะลดซึ่งเป็นแค่เรื่องชัวคราว แต่ระบบมันจะสร้างรัวๆ ทำให้เราล้มละลายเอาได้ง่ายๆ
Military Wages = เกิดจากการสร้าง barracks หรือค่ายทหารนั้นแหละยิ่งมีเยอะยิ่งแพง วิธีในการลดก็คือการมีน้อยๆ หรือเปลี่ยนนโยบายการทหารไปเป็นรูปแบบอื่นเช่น Mass Conscript แทน(อยากได้ทหารค่อยไปเกณฑ์เอา) แต่นโยบายพวกนี้ก็มีทั้งข้อดีและข้อเสียเราต้องเลือกเอา

กลุ่ม 2 วัตถุดิบที่ใช้

Good for Government Buildings = คือพวกของที่เราใช้ในสำนักงานข้าราชการ ถ้าเกิดว่าของพวกนี้มีราคาแพง ต้นทุนตรงนี้จะปรับตัวขึ้นสูงด้วย โดยทั่วไปของกลุ่มนี้คือกระดาษ เราต้องทำให้กระดาษราคาถูก เพื่อลดต้นทุนส่วนนี้ แต่ก็มีตัวอื่นอีกนะลองกดๆดู
Goods for Military Buildings = คือกลุ่มอาวุตต่างๆที่เราจะใช้ในกองทัพ อันนี้ก็ดูราคาเอาเช่นเดิมว่าใช้เยอะไหมและแพงไหม แต่จุดที่น่าสังเกตุก็คือในช่วงสงครามกลุ่มนี้จะใช้มากขึ้น 60% ต้องระวังถ้าหากว่าจะก่อหรือเข้าร่วมสงคราม ของที่มักจะแพงเสมอและเป็นต้นทุนหลักคือ ฝิ่น (ใช้ในการรักษาทหาร) และกระสุน

กลุ่ม 3 ค่าก่อสร้าง

Temporary National Expenses = อันนี้คือค่าก่อสร้างต่างๆของเรา มักจะเป็นค่าใช้จ่ายที่ก้อนใหญ่เสมอ ประเทศส่วนใหญ่จะล้มก็เพราะว่าเรื่องนี้ แต่โชคดีมันจะมีตัวช่วยนั้นก็คือเงินของภาคธุรกิจในประเทศเรา ยิ่งภาคธุรกิจเรามีเงินสำรองเหลือมากเท่าไหร่เขาก็จะเอาเงินนั้นเข้ามาช่วยเรา ทำให้รายจ่ายส่วนนี้ของเราลดลง ถ้าบริหารดีๆจะถึงขั้นรัฐบาลไม่ต้องจ่ายเองเลยก็ได้ สิ่งก่อสร้างที่ทำให้เกิดค่าก่อสร้างคือ Construction Site ยิ่งมากก็ยิ่งเร็วแต่มาพร้อมกับรายจ่ายที่สูงตาม

ในส่วนของการเงินที่ช่วยจะมากน้อยจะขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยด้วยกัน
1. เงินสำรอง (Case Reserve) ของภาคธุรกิจเรามีเหลือมากไหม
2. นโยบายทางเศรษฐกิจของเรา ว่าใครมีส่วนช่วยในโครงการเหล่านี้ได้บ้างและสัดส่วนเท่าไหร่แต่ละนโยบายก็แตกต่างกันไป
3. คนที่กำหนดให้ช่วยเหลือเราได้นั้นมีมากน้อยขนาดไหน เช่น บางนโยบายเศรษฐกิจก็เป็นนายทุน, บางนโยบายเศรษฐกิจก็เป็นชนชั้นสูงต้องดูไปเป็นนโยบาย





อธิบาย Gold Reserve
Gold Reserve คือทองคำสำรอง ในโลกของความเป็นจริงเป็นสิ่งที่ใช้ในการสร้างมูลค่าให้เงินในกระเป๋าของเรา แต่ในเกมส์มันจะเป็นเหมือนกับเงินที่เราเก็บเอาไว้
โดยปริมาณทองคำสำรองนั้นจะเปลี่ยนไปตาม GDP ของเรา ยิ่ง GDP ของเราใหญ่ทองคำสำรองที่เราจะมีได้ก็เยอะมากขึ้นเรื่อยๆ
แต่หลักการของเกมส์นี้ก็คือ "เงินควรมีหน้าที่เสมอ" ทองคำสำรองนั้นมีขีดจำกัด เช่น ถ้าเรามีทองคำสำรองได้ 10M และเราทำได้เต็ม 10M แล้ว มันจะขึ้นเป็น 11 ยากมาก เช่นอาจจะต้องใช้ 1M เพื่อที่จะทำให้เพิ่ม 0.2M เรียกได้ว่าช้ามาก ดังนั้นแค่กลางๆหลอดก็ดี แต่ถ้าเต็มก็เยี่ยมมาก

อธิบายหนี้
และถ้าหากว่าพูดถึงทองคำสำรองแล้ว สิ่งที่จะไม่พูดถึงไม่ได้ก็คือหนี้ หรือภาษาที่สวยหรูคือ พันธบัตรรัฐบาล
เกมส์นี้ต่อให้เงินเราติดลบก็ไม่ได้วิกฤตมาก แค่อยู่ในโซนแย่ เพราะบางครั้งบางคราวประเทศเราก็ต้องมีการลงทุนหนักๆบ้าง
โดยถ้าเงินติดลบหนี้ก้อนนี้จะค่อยๆสะสมไปเรื่อยๆ ซึ่งเราก็ต้องจ่ายดอกเบี้ยมากขึ้นไปเรื่อยๆตามหนี้ที่เราก่อ
แต่โดยหลักการทั่วไปก็คือเลี่ยงได้ เลี่ยง อย่าไปมีเลยหนี้เสี่ยง

ล้มละลายเป็นไง (declare bankruptcy)
ล้มละลายคือตอนที่เรามีหนี้สินล้นพ้นตัว ไม่ไหวแล้ว เราสามารถประกาศล้มละลายได้ หรือในเชิงปฏฺบัติก็คือเบี้ยวหนี้แม่- โดยผลก็คือ
1. หนี้หายไปทันที (ว้าวก็ดีสิ)
2. ประชาชนจะมีพวกหัวรุนแรงเพิ่มขึ้นมหาศาล (เขาจะมองว่าเราบริหารไม่ได้เรื่อง)
3. เงินทุนสำรองในธุรกิจเป็น 0 ทันที (ไม่มีเงินช่วยเหลือในการก่อสร้าง)
4. ดอกเบี้ยรอบหน้าจะมหาโหด
5. -50% ของ attack - defense
6. ผลทั้งหมดเกิดขึ้น 10 ปี (นานโข)
ดังนั้นเลี่ยงได้เลี่ยง

Infamy ทำงานอย่างไร เกินแล้วจะโดนอะไรบ้าง?

infamy ภาษาไทยคือความนิสัยไม่ดี เป็นค่าที่บอกว่าเรามีพฤติกรรมแย่ขนาดไหน ค่าพวกนี้จะได้มาจากการที่เราไปทำตัวแย่ๆ เช่น การบุกยึดประเทศเพื่อนบ้าน, ก่อสงคราม, ขับไล่ฑูต, การเพิ่มข้อเรียกร้อง

โดยค่านี้จะขึ้นอยู่กับระดับความสำคัญของดินแดนนั้นๆ และความสำคัญของชาตินั้นๆ

• เช่นถ้าชิงเมืองกับพวกยุโรปด้วยกันค่าจะพุ่งขึ้นสูง
  
• แต่ถ้าไปชิงกับประเทศในแอฟริกา ก็ไม่เท่าไรไหร่

โดยค่านี้ละลดลงเรื่อยๆทุกปีเองประมาณปีละ 5 หน่วย วิธีการอื่นยังไม่เห็น
และถ้าค่า Infamy แตะ 100 เมื่อไหร่เราจะโดนรุมจากมหาอำนาจ (ซึ่งโดยทั่วไปมักจะสู้ไม่ได้) โดยจะเปิดชนวนสงครามที่มีชื่อว่า cut down size ผลคือเราต้องคืนดินแดนทั้งหมดที่ยึดมาในช่วง 10 ปี, รีเซ็ตค่า Infamyเป็น 0

แต่ให้ระวังตอนที่ล่าอาณานิคมให้ดี ปกติการขยายอนานิคมมักจะต้องตีกับประเทศนั้นอยู่แล้ว ช่วงที่โดนความจริงไม่ได้เป็นคนประกาศสงครามแต่พวกอนานิคมพร้อมใจประกาศสงครามใส่เรา (ฉันไม่ผิดนะทำไมขึ้น T T) ส่งผลให้ค่าขึ้นไปแตะ 107 งานงอกเลยทีเดียว เลยโดนสงคราม cut down size

แล้วเราจะสู้ได้ไหมในสงคราม cut down size? ความจริงได้ ถ้าแข็งแกร่งพอจะ Infamy เท่าไหร่ก็จัดไปเถอะ แต่ในสภาวะที่เล่นอยู่คือเล่นอเมริกา มหาอำนาจมาพร้อมกัน 3 ประเทศ ฝรั่งเศส, รัสเซีย, ปรัสเซีย กำลังทหารมี 400+ ของเรามี 100 แต่ที่แย่กว่านั้นคือการเงินประเทศตอนนั้นไม่ดีด้วย มีสงครามเกิดขึ้นทำให้มีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นเกือบ 2-3 เท่าไม่ไหว เลยตัดสินใจยอมแพ้ไป

ระวัง Infamy ให้ดีๆ


และถ้าเกิดเป็นมหาอำนาจมากละเราต้องกังวลเรื่อง infamy ไหม?
คำตอบก็คือไม่เท่าไหร่อีกเกมส์ที่เคยเล่นได้เล่นเป็นฝรั่งเศสและนำคู่แข่งแบบห่างมาก GDP เรา 2000 ล้าน อันดับ 2 อยู่ที่ 300 ล้าน ก็ไม่เห็นมีใครทำอะไรเราได้ขนาด infamy 900 กว่า ไม่เคยเห็นใครมาทำสงคราม cut down size สักประเทศ ท้ายที่สุด infamy ก็จะเป็นเพียงแค่ตัวเลข ถ้าเรายิ่งใหญ่มากพอ แต่ก็จะโดนประเทศอื่นเกลียดไปสักหน่อยไม่สามารถที่จะชวนทำอะไรได้เลย มันจะหลอนๆเราหน่อยๆ

กบฏจัดการยังไง?

กบฏคือพวกเนรคุณเรา มักจะเกิดจากการที่เราเปลี่ยนกฏหมายอะไรบางอย่างแล้วมันไม่พอใจ มันเลยเลือกที่จะสู้กับเราวิธีการในการจัดการคือ

การป้องกัน

- ส่วนใหญ่มักจะเกิดจากกลุ่ม land lord, กษัตริย์, เจ้าขุนมูลนาย หรือชื่ออื่นๆที่เป็นกลุ่ม icon สีม่วงๆที่เป็นเจ้านายเก่า และมักจะคอยฉุดรั้งความเจริญของประเทศเสมอ (คุ้นๆ??) กลุ่มนี้ต้องโดนจัดการก่อนเป็นอย่างแรก
- ทหารมักจะเป็นของคนกลุ่มนี้เสมอ และมักจะเป็นกำลังสำคัญในการกบฏเรา ให้จัดการไล่ออกให้หมดและแต่งตั้งคนของเราขึ้นมา แน่นอนมันไม่พอใจ แต่ช่างแม่- หลังจากนั้นให้แต่งตั้งคนของเราและโปรโมทให้สูงๆเข้าไว้เพื่อเป็นการเพิ่มอำนาจทางการเมืองของตัวเราเอง แต่หลังจากไล่ชุดใหญ่แล้วอย่ารีบผ่านกฏหมาย รอมันหายโกรธก่อนค่อยจัดการ ทำอย่างอื่นไปก่อนโดยทั่วไปอยู่ที่ 5 ปี (สำคัญ! กันดีกว่าแก้)
- ค่อยๆผ่านกฏหมายเพื่อลดทอนอำนาจกลุ่มนี้แบบค่อยเป็นค่อยไป โดยทั่วไปจะเป็นการเลิกทาส, ทหารอาชีพ, ปฏิรูปตำรวจ พวกนี้และไล่ไปเรื่อยๆ และคอยดูความโกรธด้วยว่าเยอะไหม ถ้าเยอะก็อาจจะเลี่ยงไปผ่านเรื่องอื่นก่อน หรือเรื่องที่กลุ่มนี้พอใจ (ความไม่พอใจหักลบกันได้)
- คอยสนับสนุนให้คนของเรามีอำนาจเชิดหน้าชูตา ไม่ว่าจะผ่าน event, โปรโมท, หน้าที่ทางทหาร stat ช่างมัน เน้นคนของเราไว้ก่อนเพราะต้องเอาไปรับมือในสภาอวยเข้าไว้ทำอะไรผิดไม่เป็นไร ถ้าเป็นอีกฝั่งหายใจก็ผิดแล้ว โทษคือไล่ออกสถานเดียว
- กีดกันพวกหัวรุนแรงออกไป แม้ว่าจะเป็น land lord เหมือนกันแต่ผู้นำบางคนของเขาจะเป็นสายกลางหรือมีอุดมการณ์ตรงข้ามกับพรรคก็มีพยายามโปรโมทคนกลุ่มนั้นขึ้นมา
- หากคนเก่าหัวรุนแรง พยายามส่งไปตายเพื่อเปลี่ยนคน เช่น ออกไปผจญภัยที่อาร์กติก,ป่าอเมซอน หรือให้ไปดวลปืนกันเอง อย่าไปห้าม เกมส์นี้คนอายุเฉลี่ยประมาณ 80 ปี นานโข

ถ้าเริ่มก่อตัวแล้วละ

- อย่างแรกดูก่อนเลยว่าความรุนแรงนั้นมันเกิด 100 ไหมถ้าเกิดว่าไม่เกินก็ไม่ต้องอะไรมาก เรียกได้ว่าแค่ระวังไว้ก็พอส่วนใหญ่แล้วไม่ค่อยมีปัญหาอะไรมาก อารมณ์มันเป็นเหมือนความไม่พอใจ แต่ไม่รุนแรงมากพอจะก่อสงครามกับรัฐบาล
- ต่อมาให้ดูที่ระดับความโกรธมันจะบอกว่าเพิ่มสัปดาห์ละเท่าไหร่ 0.5, 1, 10 อันนี้คือเวลาก่อนจะระเบิด โดยส่วนใหญ่มักจะเจอ +10 อันนี้ทำใจได้เลย
- อย่างต่อมาที่ต้องดูก็คือ มันจะมีส่วนผสมของ ระดับความไม่พอใจ, อำนาจทางการเมืองของคนที่ไม่พอใจ, กำลังที่เขามี
ระดับความไม่พอใจ หากน้อยมันจะขุนเคืองเฉยๆไม่มีเรื่อง
ถ้าหากว่าอำนาจทางการเมืองของคนที่ไม่พอใจมีเยอะ แต่ไม่มีกำลัง มันก็ไม่หนักมาก หรือไม่ก็พื้นที่เล็กน้อย
แต่ถ้า 3 อัน แรงทั้งหมด ภาษาอังกฤษเรียกว่า perfect storm เตรียมตัวแพ้
- กองกำลังนอกประเทศ สามารถที่จะช่วยเราได้ เช่น defense pact กับประเทศใหญ่สามารถที่จะเข้ามาช่วยเราได้เช่นกัน แต่อย่าหวังมาก เพราเคยเจอแบบเข้าร่วมสงครามกับเราก็จริงแต่ไม่ส่งทหารเข้ามาแพ้เลย
- หากมันเกลียดกฏหมายที่เรากำลังจะผ่าน ให้เรายกเลิกกฏหมายนั้นทิ้งได้เลย มันจะเลิกก่อกบฏต่อเรา แต่ถ้าหากอยากให้เอากฏหมายเก่ากลับมา ส่วนใหญ่มักจะแก้ไม่ทัน ทำใจรอได้เลย

ถ้ามันเกิดขึ้นแล้วละ

- ประเมินกำลังว่าไหวไหม หากเพื่อนเราดีเราสามารถที่จะเรียกเพื่อนมาช่วยได้ตอนนี้
- หากประเมินแล้วว่าไม่ไหวและเป็นแค่สงครามอุดมการณ์ (ความไม่เห็นด้วยของกฏหมายในประเทศ) สามารถที่จะกด switch side ได้เพื่อเปลี่ยนฝั่ง อุดมการณ์ของรัฐบาลก็จะถูกเปลี่ยนไปเป็นของฝั่งนั้น มันก็จะเศร้าๆหน่อยแต่ก็ดีกว่าแพ้
- ให้เราเปลี่ยนอาวุตทหารโซนที่มันเริ่มก่อตัวทิ้งเพื่อให้เป็น debuff ปิดโรงงานอาวุตในโซนนั้นทิ้งทั้งหมด
- ตอนนี้ถ้าหากว่าเราไม่ได้ปลดแม่ทัพหัวที่นิยมฝั่งนั้นออกเราจะเริ่มเสียใจแล้ว ตอนนี้เกมส์จะป้องกันเราเกรียน ทำให้ปลดไม่ได้ รวมถึงการลดกำลังทหารด้วยไม่ได้เช่นกัน
- พยายามเอาทหาร - กองเรือเรายันเมืองหลวงเอาไว้และส่งคนไปยึดเมืองหลวงอีกฝั่งให้ได้เพื่อปิดเกมส์ (เรือหรือบกก็ได้ตามแต่สะดวก)

ผลลัพธ์มีอะไรบ้าง

- หากเป็นสงครามอุดมการณ์ถ้าแพ้จบเกมส์ทันที ต้องระวัง
- กบฏบางอันจะเป็นกบฏแยกประเทศ เช่น สงครามอเมริกา, ไท่พิง (จีน), อันนี้ผลคือแยกประเทศต้องระวังไม่ถึงกับแพ้แต่คงแหว่งไปพอตัว ไปไล่ยึดกลับคืนมาได้แต่เหนื่อย
- หากปราบได้และชนะ กลุ่มนั้นจะหมดอำนาจทางการเมือง โดน debuff อำนาจทางการเมืองเยอะมาก และแม่ทัพฝั่งนั้นจะโดนจับไปประหาร ทำให้เราสามารถผ่านกฏหมายได้ง่ายมาก ระหว่างนี้ผ่านรัวๆ แต่มันจะค่อยๆพื้นตัวให้เรากดปราบปรามไป จะได้ไม่ต้องมาพื้นตัว

ขอให้ทุกคนเอาตัวรอดจากกบฏ และจับมันมายิงเป้าให้ได้ เพื่อไม่ให้มันและเพื่อนๆมันมาเอาเยี่ยงอย่างเหมือนประเทศแถบๆนี้

เพราะสงครามคือการแย่งชิง

สงครามในเกมส์นี้เปรียบดั่งเป๊บซี่ในหน้าร้อน, นมข้นหวานและปาท่องโก๋, เฟรนฟรายกับซอสมะเขือเทศ แม้เกมส์นี้จะมุ่งเน้นเศรษฐกิจ แต่ว่าสงครามก็เป็นสิ่งที่จะขาดไปไม่ได้ ขาดไปมันทำให้เรารู้สึกขาดอะไรไปสักอย่างดังนั้นเกมส์นี้เลยมีขึ้นมา เหตุผลของสงครามนั้นก็เรียบง่าย มันเป็นการเปิดโอกาสให้เราได้เข้าถึงทรัพยากรใหม่ๆ (แย่งชิง?) เพราะการเข้าถึงทรัพยากร(แย่งชิง?) ด้วยวิธีการนี้มันเร็วการสร้างเองอยู่แล้ว โดยเฉพาะทรัพยากรธรรมชาติ และกำลังคน
ในบทนี้เราจะมาพูดถึงการสงครามของ Victoria 3

Q: รูปแบบทหารแบบไหนดี?
มันจะมีตั้งแต่ Professional Army, Military, Mass Conscript บลาๆๆ
แต่ละแบบก็มีความแตกต่างกันไป อันนี้ไม่มีถูกผิด แต่หลักการตัดสินใจก็คือถ้าประเทศมีคนว่างงานเยอะ Mass Conscript ก็เป็นทางเลือกที่ดีเพราะมีอะไรค่อยไปเกณฑ์เอาประหยัดเงิน
แต่ถ้าหากว่าประเทศนั้นเป็นประเทศที่คนมีน้อยอยู่แล้ว (เช่น ไทยในเกมส์) การไปเกณฑ์เอาจะทำให้ประเทศเข้าสู่หายนะได้เพราะมันจะไปดึงคนในโรงงานเรามาเป็นทหารเกณฑ์ทำให้เศรษฐกิจแย่ ดังนั้นในสถานะการณ์แบบนี้ Professional Army เป็นคำตอบที่ดีกว่า
ปล. เคยเล่นไทยแล้วไปเผลอเกณฑ์ทหารทั้งๆที่ไม่มีคน ผลคือหายนะเพราะไม่มีคนทำงานโรงงานให้

Q: ลดเกรดอาวุตทหารเพื่อประหยัดงบก่อนได้ไหมแล้วค่อยไปเพิ่มตอนจะสู้?
พอจะทำได้ แต่ผู้พัฒนาก็รู้เช่นกันเลยมอบของขวัญเป็น debuff ก้อนโตๆให้ สิ่งที่เราจะโดนนั้นก็คือลดความความรุนแรงในการโจมตี-ป้องกัน -75% เป็นเวลา 1 ปี เรียกได้ว่าหนักมาก ถ้าจะทำต้องมั่นใจว่าจะไม่มีสงครามภายใน 1 ปีไม่อย่างนั้นแพ้ทุกสมรภูมิ
ปล. เคยไปเผลอเปลี่ยน เรียกได้ว่างงแดกเป็นหลายชั่วโมง กำลังมากกว่า tech มากกว่าทำไมแพ้ เพิ่งมารู้ทีหลังว่ามี debuff นี้อยู่ก็ว่า

Q: ทรัพยากรต้องเตรียมขนาดไหนก่อนรบ?
เรื่องนี้เกมส์ไม่ได้บอกตรงๆแต่ว่ามีคนไปสังเกตมา อัตราการบริโภคทรัพยากรเช่นพวกปืน-กระสุนพวกนั้นจะเพิ่มขึ้น 60% จากเวลาปกติ เช่น ถ้าปกติใช้ 100 ช่วงสงครามจะเพิ่มขึ้นเป็น 160 ทันที อันนี้ต้องระวังให้ดี Demand มันจะพุ่ง เพราะถ้าเกิดว่าขาดมันจะเกิด debuff ลดพลังโจมตีและพลังป้องกันลดลง -50% น่ากลัวมากในการรบ ต้องระวัง

Q: ก่อนจะรบต้องทำอะไรบ้าง?
ก่อนจะแสดงแสนยานุภาพแต่ละครั้งเราต้องประเมินก่อนเสมอว่าการรบของเราคุ้มค่าไหม? เพราะว่า Concept ของเกมส์นี้ก็คือ "สงครามมีราคาแพง" ระหว่างที่สู้มันก็จะมีเลขขึ้นเลยว่าหมดเงินไปเท่าไหร่แล้วให้เราช้ำใจเล่นๆ และหากแพ้ขึ้นมาก็มีสิทธิ์จ่ายค่าปฏิกรสงครามหนักหรือไม่ก็เสียเมือง ซึ่งเป็นสิ่งที่เราต้องเลี่ยง
ดังนั้นก่อนจะห้าวเราอย่าลืมเช็ค tech ของอีกฝ่ายหนึ่งก่อนเสมอโดยกดที่เมืองของมันและกดดูที่ Barrack เลยว่าเขาใช้ Tech แบบไหนอยูู่ช่วยให้เราประเมินได้ว่าหากทำการรบกับเขาเราจะหืดขึ้นคอไหม ถ้าหากว่า tech ต่างกันเยอะก็หวานเราจะรบได้แบบสบายๆ นึงถึงปืนสู้กับดาบอารมณ์เดียวกัน

ต่อมาคือการประเมินกำลังทหาร โดยในแต่ละประเทศจะมีค่า Military Projection Power อยู่ที่ icon ทหารจองประเทศนั้นๆ มันเป็นค่าที่คิดมาจากจำนวนและ tech ที่ประเทศนั้นใช้อยู่ยิ่งมากหมายถึงยิ่งน่ากลัว ต้องประเมินก่อนเสมอว่าเขาใหญ่ไหม เพราะการรบกับคนที่ใหญ่กว่า หรือขนาดเท่านั้นอาจจะนำไปสู่สงครามที่เอากันไม่ลง เสียเงินและเวลาฟรี

ปล. สรุปคือจงรังแกคนที่ไม่มีทางสู้เสมอ (ฟังดูน่าเกลียดแต่เชื่อเถอะประโยคนี้โคตรจริง)

Q: รูปแบบการรบเป็นอย่างไร?
เกมส์นี้ต่างจากภาค 2 จะไม่มีการตอดกองทัพชาวบ้าน (ค่อยๆเอากองทัพหลักเราไปรบกับกองเล็กๆของเขา) แต่จะเป็นการชนตรงๆสิ่งที่ต้องแข่งขันก็คือ เทคโนโลยีเราสูงกว่า หรือ ปริมาณมากกว่า แต่เทคโนโลยีสำคัญกว่าปริมาณเสมอ โดยเกมส์จะแบ่งเป็นฝ่ายโจมตีและฝ่ายป้องกันหากว่า tech เท่ากัน พลังโจมตีมักจะน้อยกว่าการป้องกันเสมอทำให้ฝ่ายโจมตีหืดขึ้นคอ

และเกมส์นี้จะตัดสินกันด้วย War Score ซึ่งมันจะคิดจากเป้าหมายที่เราตั้งเอาไว้ตอนที่เริ่มสงคราม เราต้องทำให้ได้ทั้งหมด ในเกมส์นี้หากว่าเราเพิ่มเป้าหมายสงครามไปเยอะเกินไปและทำไม่ได้ผลก็คือมันจะนำไปสู่สงครามพัวพันและเอาไม่ลง War Score จะลงต่ำสุดแค่ 0 ไม่ใช่ -100 ทำให้จบไม่ได้ ดังนั้นการเพิ่มเป้าหมายของสงครามต้องระวังด้วยต้องใช้เป้าหมายที่เป็นไปได้

และถ้าเกิดสู้ไม่ไหวพยายามยึดพื้นที่ที่เราเคลมและยันให้อยู่จนกระทั้ง War Goal ฝั่งตรงข้าม -100 ถือว่าเราชนะและรีบยุติสงคราม
และพยายามดู buff ให้ดีๆมันจะมี Buff แปลกๆอยู่ด้วย เช่น เช่น Buff แม่ทัพ, Buff กองเรือ, บลาๆๆซึ่งช่วยได้เยอะ

Q: รบแล้วตีไม่เข้าเอาไงต่อ?
ขนกองเรือขึ้นฝั่งไปตีที่เขตอื่น เกมส์นี้เรือ OP แบบแปลกๆ สามารถทำแบบนี้ได้มันจะเป็นการเปิดแนวรบใหม่ ซึ่ง Bot ยังไม่รู้และจะไม่ได้เตรียมการรับมือสักเท่าไหร่ แต่ก่อนจะขึ้นสำรวจก่อนว่าเขามีกองเรือคุ้มกันแถวนั้นไหม ถ้าไม่มีก็หวานซัดเลย และในมุมกลับกันเราก็ต้องสร้างกองเรือของเราป้องกันด้วยไม่อย่างนั้นเราก็จะโดนแอบบุกเหมือนกัน (แต่น้อยอะนะไม่ค่อยเห็น bot ทำ)

Q: เรือน้อยกว่าคนที่ขนไปในยามสงครามมีผลอะไรไหม?
เช่นเรือมี 20 แต่ทหารมี 50 แบบนี้ขนไปได้ไหม คำตอบก็คือขนไปได้แต่ปัญหาที่เกิดขึ้นก็คือพลังโจมตีจะโดนลดแบบสุดกู่ ทำให้ขนไปกี่ทีก็ตีไม่เข้า อย่างมากไม่ควรต่างเกิน -20% มากกว่านั้นเริ่มตีไม่เข้า

Q: 2 ยังเอาไม่อยู่ มันมาเยอะ มีเทคนิคอื่นอีกไหม?
ได้ในเมื่อรบตามแบบไม่ได้ผลก็ต้องได้ด้วยเล่ห์กล อีกหนึ่งเทคนิคที่เราสามารถใช้ได้ก็คือการปล้นเส้นทางการค้า หลายๆประเทศมักจะมีการนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศเสมอ โดยหลักการของเทคนิคนี้ก็คือ ถ้าหากว่าเราตัดเส้นทางการค้าได้ มันจะไม่มีปืนมายิงหัวพวกเรา!
สิ่งที่เราต้องทำก็คือให้เรานั้นส่งกองเรือไปจมเส้นทางการค้านั้นทิ้งไปให้หมด โดยกดที่กองเรือของเราและกดที่ปุ่ม Raid Convoy ถ้าเกิดว่าโชคดีสิ่งที่อาจจะเกิดขึ้นตามมาก็คือ
1. ประเทศเหล่านั้นไม่มีเงิน เกิดความไม่สงบในประเทศและอาจจะตามมาซึ่งการประท้วง หรือล้มละลายได้ยิงดี (ประเทศที่ล้มละลายมี debuff -attack 50% และ -defence 50%)
2. อาวุตขาดแคลน หรือ วัตถุดิบผลิตอาวุตขาดแคลน ส่งผลให้ Ai ได้รับ Debuff -attack 50% และ -defence 50% เช่นกัน

Q: 3 ยังไม่ไหวอีก โดนหนักจริง มีอีกไหม?
ถ้าจะใช้เทคนิคนี้สถานะการณ์ของเราต้องสิ้่นหวังจริงๆ (ซึ่งเจอได้บ่อยกว่าที่คิด 555+) ได้แผนการสุดท้ายก็คือ "สงครามประสาท" ในเมื่อสู้ไม่ได้จริงๆก็ต้องใช้การยื้อเวลาไป ทำมันติดหล่มไปเรื่อยๆ อย่างที่บอก "สงครามมีราคาแพง" ถ้าถึงจุดๆหนึ่ง Bot มันจะยอมแพ้ไปเอง
ในการรบให้เรากด defense เอาไว้เสมอ ถ้า Tech เท่ากันและกำลังไม่ได้ต่างมหาศาล โดยทั่วไป Bot จะติดหล่มตีเราไม่เข้าและค่อยๆสูญเสียไป (และแน่นอนเราก็ตีไม่เข้าเช่นกัน 555+)
ให้เราทำอย่างนี้ต่อไปเรื่อยๆและกันการบุกไปเรื่อยๆ ฝ่ายที่บุกจะค่อยๆถอดใจไปเรื่อยๆและยอมออกจากสงครามไปเอง (กรณีที่โดนรุมจากหลายประเทศ)
เมื่อสงครามถึงจุดๆหนึ่ง ความสูญเสียมากขึ้น ทั้ง 2 ฝ่ายจะได้รับดวงตาเห็นธรรม การฑูตจะเริ่มต้นขึ้น ให้เราเดินไปตบไหล่มันและบอกว่า White Peace กันเถอะ กลับบ้านกัน อะไรที่แล้วๆก็แล้วๆกันไป ถ้าเรายื้อได้นานพอมันจะยอมไปเอง ถึงจุดนั้นเราจะจบสงครามได้โดยที่ไม่มีผู้แพ้และผู้ชนะ

ปล.แต่เทคนิคนี้เศรษฐกิจของเราต้องแข็งแกร่งพอตัว

Q: จัดการกับประเทศที่เข้ามาก่อกวนเราอย่างไร?
เกมส์นี้มันจะมีประเทศที่ชอบเข้ามาวุ่นวายกับเราเสมอในสงคราม ซึ่งมันนำความยุ่งยาก หงุดหงิด และหัวร้อนให้กับเราเสมอ แล้วเราจะจัดการกับพวกนี้อย่างไรในระยะยาว ให้เจ็บแสบที่สุดดี?

คำตอบก็คือ การแบ่งแยกประเทศมันเลยสิ!

บางประเทศจะประกอบด้วยประเทศเล็กๆขึ้นมา บางอันเล็กบ้างใหญ่บ้างมารวมๆกัน รวมถึงจะมีประเทศที่อยู่ในเครือด้วย (Subject) ในการทำสงครามจะมี war goal ที่มีชื่อว่า Liberate Country - Liberate Subject เป้าหมายพวกนี้จะเป็นการประกาศเอกราชให้ประเทศพวกนี้ทำให้คู่กรณีมีขนาดประเทศที่เล็กลงและมาก่อกวนเราไม่ได้ในอนาคต และที่สำคัญเป้าหมายพวกนี้ไม่ต้องเสีย Infamy ด้วย (ส่วนตัวมองว่า Bot ยอมง่ายเกินไปในเรื่องนี้ แต่ก็เป็นเรื่องที่ดีที่เราสามารถใช้มันได้)

ต่อมาก็ให้เราจำเมืองใหญ่ๆ (ในอดีต) ของประเทศเหล่านั้นเพื่อสร้างความสูญเสียให้กับฝ่ายนั้นมากที่สุด ตัวอย่างเช่น
France > Occitania อยู่ทางตอนใต้ ถ้าโดนทีหายครึ่งประเทศ
British Empire > East India Company, British Raj หรือ Wale, Scot, Ireland
Russia > Kazakhstan,Ukraine(< อันนี้เด็ด), Siberia(< อันนีครึ่งประเทศ),
Spain > คาคาลัน
China > แยกแล้วเจ็บจี๊ดไม่มี มันจะค่อยๆได้เมืองกลางๆมาไม่ค่อยมีแบบครึ่งประเทศ จีนต้องค่อยๆแยก แต่พอสักพักจะแตกเองจากปัญหาภายในและกบฏ Heavenly Kingdom (กบฏไท่พิง)
Austria > แยกตามแผนที่ปัจจุบันเลย ปลดปล่อย Hungary , Serbia พวกนั้น
Prussia > ไม่ค่อยมี มันมีแต่รัฐเล็กๆ
USA > Confederate States of America (อันนี้เด็ด ครึ่งประเทศ)

หลังจากที่ประกาศเอกราชได้แล้ว GDP และกำลังทหารฝ่ายนั้นจะหายไปเยอะเลย เขาจะอยู่แบบสงบสุขมากขึ้นเยอะ

ต่อมาให้เราไปผูกมิตรกับประเทศเกิดใหม่พวกนั้นเพื่อป้องกันไม่ให้การรวมชาติเกิดขึ้นได้ เสนอ Defense Pact ไปเลยก็ได้

Tip สั้นๆ

Q: อยากรวยทำไง?
1. (สำหรับประเทศโลกที่ 3) ผ่านกฏหมายเปิดประเทศ
2. ปฏิรูประบบภาษีเป็น แบบสัดส่วนหรือต่อหัว หรืออะไรก็ได้อันที่ 3-4 เพื่อให้เก็บได้มากขึ้น
3. เปลี่ยนระบบเศรษฐกิจเป็นแบบปล่อยให้ทำเอง Lessize หรืออะไรก็ได้อีกอันที่อยู่ใกล้ๆกันเพื่อให้ช่วยจ่ายค่าก่อสร้าง
4. เพิ่ม Capitalist (ต่อเนื่องจากข้อที่แล้ว) เพื่อให้คนมาช่วยจ่ายค่าก่อสร้างมีมากขึ้น จากเทคโนโลยี Mutual Fund
5.ก่อสร้างธุรกิจอะไรไป ดู Demand ให้ดีๆ
6. สักพักจะรวย แต่สักพักนะช่วงแรกๆแกลบ โดยเฉพาะไทย 555+

Q: เปลี่ยนแปลงกฏหมายทำไง
อย่างแรกไปเล็งๆก่อนเลยว่ากฏหมายที่เรามีอยู่กลุ่มไหนสนับสนุน ง่ายสุดคือเอาเมาส์ไปชี้ที่ช่อง Success จะเห็นชื่อกลุ่มแล้ว เอาค่า Authority ไปสนับสนุนกลุ่มนั้น และกดปราบปรามกลุ่มที่ต่อต้าน หลังจากนั้นก็รอเวลา + กด Event เอาใจไปหน่อย เมื่อเวลาผ่านไปสักพักเราจะสามารถเสนอร่างกฏหมายได้

Q: Welfare Payment
ส่วนนี้คือกับดักโดยเฉพาะประเทศที่ประชากรเยอะ อย่ากดถ้าไม่จำเป็นมันจะทำให้ประเทศมีรายจ่ายเพิ่มขึ้นแบบหยุดไม่ได้ และการเพิ่มนี้ไม่ได้น้อยอาจจะเพิ่มอีก 100% เลยก็ได้จากรายจ่ายปกติ ทำให้ประเทศเราหายนะ
ปล. เคยเล่นจีนแล้วพยามยามทำตาม Quest ผลคือหายนะ

Q: ประเทศไหนสนุกน่าเล่นบ้าง?
- ถ้าอยากลองเล่น ง่ายๆ : อเมริกา, รัสเซีย, ฝรั่งเศส, อังกฤษ
- ถ้าอยากได้มีอะไรทำเยอะๆ แต่ไม่ยากมาก ก็ Austria, Prussia, Italy จะได้สงครามรวมชาติ
- อยากปวดหัว จีน (ที่ปวดหัวหนักเพราะทั้งใหญ่ทั้งล้าหลังและตามประวัติศาสตร์จริงโดนรุมอยู่)
- อยากมันส์ๆ ไทยและประเทศอื่นๆที่ Size ประมาณนี้ ในเกมส์นี้ไทยไม่ได้ถึงกับยากมาก แต่ก็ไม่ถึงขั้นยิ่งใหญ่สบาย ต้องใช้ความวิริยะหน่อยในการปั้น อ้อ กรีซก็พอๆกับไทยแต่ดีกว่าหน่อย ความสนุกของกรีซคือสามารถรวมชาติสร้างไบเซนไทน์ได้
- อยากเป็นเทพ! แอฟริกาที่จิ๋วๆทั้งหมด (ยกเว้น Sokoto) ถ้าสามารถนำพากลุ่มพวกนั้นไปติด top 8 ได้ คุณคือเทพ!

Q: custom union ดีไหม?
คำตอบไปได้ทั้ง 2 ทาง ถ้าเทคโนโลยีเรามั่นคง โรงงานเราพร้อม การเข้าไปดีมาก เพราะตลาดเราจะใหญ่ขึ้น
แต่ถ้าไม่พร้อม ผลคือสินค้าราคาถูกจะทะลักเข้ามา และทำให้อุตสาหกรรมของเราตาย
และถ้าแนวทางการเล่นของเราคือการเป็นมหาอำนาจโลกห้ามเข้า เพราะมันจะถือว่าเราเป็นเบ้ประเทศนั้น ทำให้อันดับไม่ขึ้น
ปล. ครั้งหนึ่งเคยเล่นไทยและไปเผลอเข้าร่วมกับ custom union อังกฤษทั้งๆที่ไม่พร้อม อ้วกเลย โรงงานเจ๊งยับ เพราะราคาสู้ไม่ได้
เรื่องที่ 2 ที่ต้องคิดก็คือหากประเทศต้นทางมีปัญหาเราก็มีปัญหาด้วย
เคยเจอตอนที่ประเทศต้นทางมีปัญหากบฏ กำลังสู้รบกันอยู่ แต่เราไม่ได้เกี่ยวด้วย ปัญหาก็คือเราจะไม่สามารถส่งเรือเข้าสู่ตลาดของประเทศต้นทางได้กลายเป็นสินค้าค้างสต๊อกเพียบ market access ลด เงินติดลบมหาศาล เรื่องนี้เป็นเรื่องที่เราต้องระวังสุดๆ
เรื่องที่ 3 ตอนจะออกต้องระวัง
การที่เราเข้าร่วมกับตลาดใหญ่นั้นหมายถึงเรามีคนให้ขายของเยอะ แต่ในการออกไม่ว่าจะด้วยเต็มใจหรือไม่เต็มใจ(อันนี้มีจริงนะโดนเตะออกจาก custom union ก็มี 555+) ต้องคิดด้วยว่าหากไม่มีลูกค้าพวกนั้นเราจะทำอย่างไร
อย่างครั้งหนึ่งเคยเล่นกรีซแล้วเข้า custom union กับ Austria ความสัมพันธ์ก็เป็นไปอย่างหวานชื่นเรื่อยมาจนกระทั้ง GDP ของเรามาอยู่ที่ 30m แต่ปรากฏว่าภายใน Austria มีกบฏชุดใหม่ขึ้นมาและล้มล้างรัฐบาลชุดเก่าทิ้งไป ส่งผลให้ custom union ยุติลงทันที GDP ลดจาก 30m เหลือ 10m ทันที หายไป 3 เท่าตัว กว่าจะกลับมาได้อีกนานโข อันนี้คืออีกหนึ่งปัญหาหลังจากแยกทาง
(กรณีที่กดเองความสัมพันธ์ลด 30 หน่วยด้วย)

Q: เล่นประเทศเล็กๆ จะเอาตัวรอดจากมหาอำนาจยังไง?
ก็ต้องมีมหาอำนาจที่ใหญ่กว่ามา Back เรา เช่นจีนจะบุกแต่ถ้าเรามี Defense Pact กับอังกฤษ จีนก็จะหลอนๆหน่อยและไม่กล้า ซึ่งต้องพัฒนาความสัมพันธ์กับพวกนี้ผ่านทางการฑูต

Q: GDP คืออะไร
Gross Domestic Product คือมูลค่าของสินค้ามวลรวมในประเทศ ในชีวิตจริงซับซ้อน ในเกมส์คือเอาปริมาณสินค้าที่ผลิตได้แต่ละชนิด * ราคา และเอาทุกตัวมาบวกกันคือ GDP ซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยในการเพิ่มค่า Prestige
GDP สามารถที่จะใช้บอกว่าขนาดเศรษฐกิจของเรายิ่งใหญ่ขนาดไหนเมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆในโลก มันคือความ Cool มันคือความเท่ห์ ยิ่งใหญ่เท่าไหร่ก็ยิ่งดี

Q: เล่นเกมส์นี้จะทำอะไรดี? จบยังไง?
เกมส์นี้เหมือนเป็นกระบะทราย จะสร้างอะไรก็ได้ ซึ่งเราอาจจะมีเรื่องที่เราตั้งไว้ในใจและต้องการทำให้สำเร็จ เช่น อยากพาเมืองไทยให้เป็นมหาอำนาจโลก great power, อยากล่าอาณานิคมให้ครบทั้งทวีป, อยากทวงคืนคอนสแตนติโนเปิ้ลกลับมา สุดแท้แต่ละคนจะจินตนาการสรรสร้างเฉกเช่นเดียวกันกับเกมส์ Paradox ทุกเกมส์ของเขา
โดยตัวเกมส์จะเริ่มในปี 1836 และจบที่ 1936

Q: อาณานิคมล่าอย่างไร?
ให้ผ่านกฏหมายที่มีชื่อว่า Colonial Exploitation และไปกดใส่พวก Decentralize state แค่นี้จบ ส่วนใหญ่จะอยู่ที่แอฟริกา และหมู่เกาะแปซิปิก มันจะเป็นการค่อยๆกลืนกินดินแดนพวกนั้นไปทีละนิด
ที่เหลือเป็นเรื่องความเร็วในการกลืนกินเพราะ ค่าเริ่มต้นจะช้าเพราะว่ามันจะมี debuff โรคมาเลเรียอยู่ ซึ่งไม่ใช่น้อยๆเพราะมันจะลดเกือบ 95% เลย ลดเกือบหมด การเพิ่มความเร็วให้เราอัพเกรดเทคโนโลยี Quinine และ Malaria Prevent จะช่วยให้เรากลืนกินได้เร็วขึ้น

Q: เกมส์เด้งทำไง?
ทำใจ ทำอะไรไม่ได้ ได้แต่รอผู้พัฒนาเขาอัพเดทเองของเขา

Q: อยากบ่น
- AI เกมส์นี้ถ้าไม่นับตอนแทรกแซงก็ถือว่ารักสงบเกิน
- การแข่งขันทางการค้า น่าจะทำให้มันได้กว่านี้ กลั่นแกล้ง Black Mail, ดั้มตลาด (หรือมันจะมาเป็น DLC???)
- Obligation จากประเทศเล็กๆ ไม่ได้อยากได้ ให้เราเลือกสิ่งที่ต้องการได้เองดีกว่าแบบภาค 2
- Balance ไม่ดีในหลายๆเรื่องเช่น Welfare payment
- เกมส์เด้งและการ Optimize ระบบ ทำไมใช้หลักๆแค่ 1 CPU???
- ระบบการเทรดจำกัดจำนวนไม่ได้แย่มากผลิตมาตั้งนานโดน Export ไปหมด ต้องไป import คืน ตรรกะแปลกๆ
- กองเรือขยาย icon หน่อยเถอะ แทบไม่รู้ว่าอยู่ไหนทำอะไรอยู่
- ถ้าอยากให้เศรษฐกิจยิ่งใหญ่เกรียงไกรต้อง Micro Manage สุดๆบางทีก็เหนื่อย แต่จะปล่อยมันก็ไม่ยิ่งใหญ่ (หรือเรายึดติดไป 555+)
- Wiki ไม่เสร็จ แถมไม่ละเอียด ???
- Bug ทหารออกจากค่ายไม่ได้นี้จังไรจริง
- ระบบที่มหาอำนาจแทรกแซงการฑูตทุกอันนี้ก็เกินไปประเทศเล็กกระดิกตัวโคตรยาก ส่วนนี้ AI ไม่ดี
แต่ถึงจะบ่นแต่เราก็เชื่อว่าเกมส์นี้มีศักยภาพ มันเป็นการพัฒนาที่ดีจากภาค 2 มันสนุกกว่านี้ได้ มันดีกว่านี้ได้และเราเชื่อว่าปัญหาเหล่านี้ก็คงแก้ไปสักวัน แต่ขอระบายหน่อยเถอะ 555+

มีคำถามอะไรถามได้ ถ้าเรารู้เดี๋ยวอัพเดทคู่มือนี้ให้ แต่ถ้าเราไม่รู้ก็ช่วยไม่ได้นะ 555+

[Pinglyly]

เป็นประโยชน์สำหรับผู้เล่นใหม่แบบผมมาก ๆ ครับ

[lLoKil]

ดูแล้ว ไม่มี defensive pact แต่สยามผมขึ้นมา rank 13 คงโดนหมั่นไส้แน่ๆ 55

[Onlyones]

แสดงว่ามีสัญญาปกป้องหรือไม่ก็หมั่นไส้ไทยสุดๆ
1. หาพันธมิตรสงคราม แต่โดยทั่วไปยากมาก
2. รอจังหวะ 2 ชาตินี้ติดพันสงครามอื่นๆค่อยบุก
3. อย่ายุ่งกับมัน 2 ชาตินี้ยังไงก็เอาไม่อยู่ ตีชาติอื่นก่อน
4. สร้างกองเรือกันไม่ให้ 2 ชาตินี้ขึ้นบกได้ และรีบส่งทหารไปยึดเมืองหลวงเขมร
5. ถ้า Late เกมส์ เปิดศึกยืดเยื้อได้ถ้ากำลังมากพอ เดี๋ยวมันจะค่อยๆถอยออกไปเอง

[lLoKil]

เล่นไทย จะตีเขมร พี่รัสเซีย ฝรั่งเศส ออสเตรียมารุมผม ทำไงดีคับ

[NarinoYoshi]

เป็นประโยชน์มากๆครับ ขอบคุณครับ

[Onlyones]

@thiansitdechkong เร่งเวลาใช้รูปนาฬิกาบนขวา กดเลือกความเร็วได้

[Muller]

มีประโยช

[KUNMHING]

เร่งเวลายังไงครับ เห็นที่คนอื่นเลานเวลาเขาไปไวกว่าเรามาก