İnanır mısınız bilmiyorum ama bu incelemeyi 3. kere yazıyorum. Normal şartlar altında steam'in sağladığı karakter limitleri bana zaten yetmezdi ancak bir şekilde kompak hale getirip en kötü yorumlara biraz taşırarak icabına bakardım. Starfield'da imkanı yok :D Sadece negatif yanları maddeler halinde listeledim ve yine yer yetmedi. Eee tabi olacak o kadar. Ne de olsa en büyük, en kapsamlı Bethesda oyunu. O yüzden biraz hikaye anlatalım ve iç dökelim. Asıl incelemeyi link olarak bırakacağım en sona.

Starfield, Bethesda'nın utanmadan yaptığı 'aynı' 5. oyun. Oblivion'dan beri minimal değişiklerle yapılan tam 5. oyun. Oblivion'a karşı bir sevgim var. Fallout 3'e çok ayar olsam da yine bir saygım var (onda da yüzlerce binlerce son var yalanını söylemelerine rağmen. Old habits die hard). Skyrim'e ısınamasam da albenisi görüyorum. Ama Fallout 4'te patladılar işte. Fallout 4'te ben dahil çok insanı kaybettiler. Bugün ise, bir oyunu ansızın duyurup 3-4 ay sonra çıkaran firmadan 3-4 yıl sessizliğe gömülen bir firmaya evrildiler. TES6 da aynı süreç ve gerçekten 30 yaşımda aynı şeyleri hissetmek istemiyorum. Artık felaket yoruldum bu döngüden. Tod amca çıkıyor, oyunu bir güzel yağlayıp pazarlıyor sonra 2-3 yıl sessizlik. Rinse & repeat. Özellikle de Microsoft tarafından alınma sürecine pozitif etkisi olsun diye TES6'yı ekstra erken duyurdukları ve Starfield hakkında sessiz kaldıklarını düşünüyorum. Bethesda Softworks'un dev takımı tabii ki makul derecede projelerinin arkasındadır ama bu hiç öyle 7-8 yıldır geliştirilen tutku projesi gibi durmuyor be. Günün sonunda marka yüzleri ve pazarlama departmanına bakıyor iş. Bu oyunun satış noktası olarak pazarladıkları çoğu sistemler ya yarım pişmiş ya da doğru düzgün çalışmıyor bile. Hele, yüzlerce binlerce gezegen olayı. Gereği yok ki? Gezegenler kaynakları tükenen yapılar bile değiller. Birkaç tane elle tasarlasan işin bitti. Hadi kaynaklar tükense de outpost kurup otomatizasyonu sağlamak amacıyla böyle bir procedural süreç yapmak isteseler onu da anlarım. Ama öyle bir durum da yok. Siz bir şeyleri artık sikinizin keyfi doğrultusunda mı yapar oldunuz?

Bethesda'nın bu tutturduğu pek gizli 'formül' o kadar tembelleşti, yavanlaştı ve tahmin edilebilir bir hale geldi ki... Uzun vadede sadece kendilerine ve repütasyonlarına hasar verecek. Ben zaten Bethesda benden bir log okumamı istediğinde onu okumadan diyalogları tahmin edebilecek kadar tanıyorum Bethesda'yı. Ve şakası yok, tutar mı diye denedim tuttu. O kadar tahmin edilebilir diyaloglar... İçim ölüyor. Ben Witcher 3'e bile eurojank diyen adamım da bu nedir ya? Eurojank bile iltifat olur buna. Bethesdajank kendi içinde bir terminoloji. Gerçekten öz deneyim etmek ve içselleştirmek lazım bu mevzuyu. Yalan olmasın, Risen ya da Greedfall gibi oyunların Starfield'dan daha iyi fikirleri var. Ve diyaloglar sadece diyalogla oynamayı planlayanlar için pek anlam ifade etmiyor. Kısıtlayıcılar. O insanların beğenmediği daha geleneksel pen&pencil rpglerindeki prefiksleri olan karakterlerden halliceyiz aslında. Eğer görev sana izin vermiyorsa diyalogların belirli bir ahlaki eksende kısıtlanıyor ya da çok bir şey ifade etmiyor. Evet bu bir DND settingi değil de RPG için de guidebook olması gerekmiyor herhalde? İstediğim gibi rol yaptığımı hissedemiyorum bu bağlamda bu oyun yerine Deus Ex gibi karakterle özdeşleştirebileceğim ve belirli bir mantık zincirini takip eden diyaloglar barındıran bir oyunu tercih ederim. Beni 'ikna' etmeye özgür bıraktın. Bazı rütbelerimi ya da statülerimi kullanmaya izin verdin. Ancak bunların çoğunun nasıl çalıştığı belli değil. İkna zaten bar dolana kadar random ♥♥♥♥♥♥♥♥ go. Statın varsa ne tıklarsan tıkla tutuyor ve tekrar ediyor. Diyaloglar çoğunlukla -Fallout 4 kadar garabet olmasa da- bir yankı uyandırmıyor.

Oyunla hiçbir şekilde orta noktada buluşamadım. Yapacak bir şeyler her zaman vardı ve ben de yaptım. Bazılarından keyif de aldım ancak o aldığım keyif proporsiyon olarak çok küçük bir dilim. Trivial düzeyde. Yanda bir şeyler izlerken oynamama rağmen çokça sıkıldım. Bu öngörüm maalesef ki tuttu zira hem 2022 hem 2023 oynanış kayıtlarından oyunun nasıl bir yönde evrileceğini az çok kestirebiliyordum. Oyun her ne kadar slowburn bir başlangıca sahip olsa da (ki o kadar kötü yine değil bazı JRPG'lere kıyasla. 4-5 saat içinde kendinizi 'ciddi' olayların ortasında bulabiliyorsunuz. Zaten bir 'hiç' olarak başlayıp olayların 'merkezi' haline gelmek de bu sandbox rpgler için klasiktir) çıkınca da tam çıkmıyor tekrar dibe çakılıyor. Maalesef çoğu görevler hem yazım olarak kötü, Bethesda'nın kalemini eskisi kadar güçlü asla görmüyorum hem de görev tasarımları zayıf. Çoğu getir-götür görevleri. Benim errand taraklarında bezim olmaz. Companion görevleri için bir bağ oluşması lazım ki bu da her zaman mümkün değil çünkü çoğu companion'ı yanınızda tuttuğunuz müddetçe 'kötücül' bir oynanış gerçekleştiremiyorsunuz sürekli sizi ahlaki olarak yargılıyorlar. Tamam buna karşı bir itirazım yok da neden hepsi bu kadar benzeşiyor? Companionlardan zaten ikonik bir karakter çıkacağını düşünmüyorum. Romantizm de yine zayıf. ME ve DA'nın olduğu piyasada olmaz yani bundan. Ha kendine has anları var mı? Varmış. Daha en son seviyeye getiremediğim için hiçbir companionla net yorum yapamıyorum.

En büyük dertlerimden birisi faction sayısının azlığı. Sadece 4 faction varken gerçek bir sandbox gibi aldığımız kararların tüm evrende yankılandığı, factionlar arası çatışmaların minimal düzeyde kalmadığı bir yapıya gidilmeliydi. Ancak oyun bundan çok uzak. Bu işi Kenshi çözmüş bir de. Bu kusurun özrü nasıl olabilir ben de bilmiyorum. Faction görevlerinde de zaten arada kaldım. İkisini cidden sevdim, diğer ikisinden ise neredeyse nefret ettim.

Senaryonun kısalığını da bir kenara atarsak şimdiye kadar oynadığım en kötülerinden. Berbat görev tasarımıyla da birleşince (çoğunluğu X noktasına gidip orayı temizleyip artifact toplamak) hayatımda oynadığım en kötü campaignler arasına girdi. Ama bu bir Destiny/Halo 5 kötülüğü değil bakın. Duke Nukem Forever/Homefront/Colonial Marines kötülüğü. Rezalet. Bethesda standartları için bile hakaret gibi. FO4'ü öptüm alnıma koydum bir kere daha.

Bunlar harici birçok kişinin belki haklı bir serzenişi var: Çok fazla menüler arası geçiş yaparak fast travel yapıyoruz ve bazı dört duvar mekanlar için bile yükleme giriyor devreye. Bu da sandbox rpgsi için alışılmamış bir durum değil ancak zaten küçük bir şehri mıntıkalara bölmek üstüne dört duvar 25 cm2 bir mekan için (hadi çok katlı kulelere de bir şey demiyorum) yükleme talep etmek... Çok bayık. Deus Ex ya da Spider-Man gibi bir tram animasyonu da yok mesela fast travel için o opsiyonu kullandığında. Gezegenler arası serbest uçuş özellikle oyunun yapısına uyumlamaya çalıştığında muhtemelen ciddi sıkıntı yaratacaktı. Gemi biraz daha fine tuning istiyor aslında o noktada ama bir şekilde halledilirdi bir opsiyon olarak sunulabilirdi. Buna izin vermemelerinin ve bu kadar bölünmüş iç mekan barındırmasının başka bir sebebi olmalı ki bu sebebin arkasında yatan tercihi basit bir adam olarak bilmemin çok imkanı yok sanıyorum. Maalesef oyunda uzaydaki dogfightlar harici ve bir istasyona docking süreci harici pek de serbest uçtuğunuz yok. Zaten uçsanız da (denenmiş bir şey) gezegen png'den ibaret. İniş yapamıyorsunuz. Menüden halledilecek şekilde planlandığı için...

Özetle Starfield için en iyi tabir half-baked bir oyun olduğu. Asıl proje hep TES6 imiş gibi geliyor bana. Akılları varsa bir daha bu işe yeltenmesinler. ELLE TASARLASINLAR. Yeni bir evren kurma çabasının çok verimli olduğunu düşünmüyorum; umarım one-shot proje olarak kalır. Starfield asla devamını görmek istediğim bir oyun değil. FO4'ü zamanında önermememe rağmen kötü oyun olduğu anlamına gelmez diye çıkış yapmıştım. Bu sefer rezil olmasa da biraz kötü.

7.6/10


Tam inceleme için: https://medium.com/@anilatartn/starfield-44d861f0c671
Kuratör: https://steamcommunity.com/groups/theDeusExFox/curation